Om inzicht te krijgen in de mentale gezondheid van volwassenen stelden we hen vragen over psychische klachten, stress, eenzaamheid en suïcidaliteit. De resultaten die we hieronder bespreken, komen uit het vierde en vijfde kwartaalonderzoek (juni en september 2022) van het Gezondheidsonderzoek COVID-19. Sinds maart 2022 doen we onderzoek naar volwassenen. Bij de eerste twee metingen hebben we alleen de gezondheid van de jeugd onderzocht.

Mentale klachten onder volwassenen schommelen

We vroegen volwassenen hoe zij zich de afgelopen 4 weken voelden. In maart 2022, na een periode met veel coronamaatregelen, had 23% van de volwassenen mentale klachten. In juni daalde dat naar 18%, maar in september steeg dat percentage weer naar 21% (zie de grafiek hieronder). Daar staat tegenover dat bijna 4 op de 5 (79%) volwassenen geen mentale klachten ervaarde.  

We onderzochten welke groepen meer kans hebben op mentale klachten. De grootste kans op mentale klachten ligt bij volwassenen die nog last hadden van een meegemaakte gebeurtenis, volwassenen die alleen wonen, vrouwen, volwassenen tussen de 26 en 35 jaar en volwassenen die in de afgelopen 7 dagen geen sociale activiteiten of waardevol online contact hadden. Denk bij deze sociale activiteiten aan school of werk, naar buiten gaan om te bewegen, bezoek ontvangen of op bezoek gaan. 

Zelfdodingsgedachten bijna gelijk 

We vroegen volwassenen of zij er in de laatste 3 maanden serieus aan dachten om een eind aan hun leven te maken. In september 2022 had 8% deze gedachten wel eens tot heel vaak. In juni was dit 8% en in maart 9%. Daarmee blijft het aantal volwassenen dat aangeeft dat ze in de laatste 3 maanden serieus gedacht hebben aan zelfdoding bijna gelijk (zie grafiek).  

Volwassenen die kampten met psychische klachten, stress of eenzaamheid, hadden een grotere kans om serieus over zelfdoding na te denken. Ook mensen met weinig tot geen vertrouwen in de toekomst of mensen die een (zeer) slechte gezondheid ervaren hebben een grotere kans op psychische klachten. Anders dan bij de jongeren was er bij de volwassenen geen verband tussen corona-gerelateerde meegemaakte gebeurtenissen en gedachten aan zelfdoding. Volwassenen die alleen wonen en die geen horeca of cultuur bezocht hadden, hadden een grotere kans op zelfdodingsgedachten in de afgelopen 3 maanden. 

inhoud

Denk je soms aan zelfmoord? En heb je nu hulp nodig?  Bel gratis 113 of 0800-0113. Of ga naar 113.nl voor online hulp of coaching.

Eenzaamheid onder volwassenen daalt

We vroegen volwassenen hoe vaak zij zich in de laatste 4 weken eenzaam voelden. Van hen voelde 58% zich niet eenzaam, 30% was een beetje eenzaam en 12% voelde zich erg eenzaam. De eenzaamheid onder volwassenen daalt (zie grafiek). Vooral de groep die zich een beetje eenzaam voelt wordt kleiner.  

Volwassenen met psychische klachten, volwassenen die stress ervaren en volwassenen die alleen wonen hadden een grotere kans op eenzaamheid. Ook gaf het nog last hebben van een corona gerelateerde gebeurtenis, weinig tot geen vertrouwen hebben in de toekomst en een slecht ervaren gezondheid een grotere kans op eenzaamheid. 

Het hebben van sociaal contact bleek de kans op eenzaamheid te verminderen. Denk aan op bezoek gaan of waardevol online contact hebben. Vergeleken met mannen bleken vrouwen een lagere kans op eenzaamheid te hebben. 

Volwassenen ervaren weinig stress  

In september ervaarden de meeste volwassenen (72%) geen stress in de 4 weken voordat ze de vragenlijst invulden. De overige 28% voelde zich wel gestrest door 1 of meer factoren. In september waren er 3% meer volwassenen die stress ervaarden dan in juni, maar 1% minder dan in maart (zie de grafiek hieronder). 

Het percentage volwassenen dat in september 2022 aangaf stress te ervaren door de thuissituatie (6%) en eigen problemen (10%) nam toe vanaf juni, en lag iets hoger dan in maart. Stress door de coronaperiode of maatregelen halveerde tussen maart en juni (van 10% naar 5%) en nam weer iets toe in september (6%). Stress door werk (11%) en door alles wat ze moesten doen (9%) bleven gelijk. Stress over sociale contacten (zoals de relatie met familie en vrienden) kwam het minst voor (5%).  

We onderzochten op basis van demografische gegevens welke groepen duidelijk een grotere kans hebben (heel) veel stress te ervaren in de afgelopen 4 weken. Volwassenen die nog last hebben van een corona-gerelateerde gebeurtenis en volwassenen die alleen wonen hebben de grootste kans op het ervaren van stress. Ook bij vrouwen is deze kans iets hoger. Hoe ouder de volwassene, hoe minder kans op stress. Ook het ondernemen van sociale activiteiten zorgt voor minder kans op stress. Denk aan school of werk of het naar buiten gaan om te bewegen.