Het RIVM heeft samen met de Duitse instituten BfR Federal Institute for Risk Assessment (Federal Institute for Risk Assessment), BAuA en UBA een systeem ontwikkeld. Hiermee willen ze mogelijke problemen in beoordeling of risico’s van geavanceerde (nano)materialen herkennen. Dit systeem kan meehelpen aan de ontwikkeling van veilige en duurzame geavanceerde nanomaterialen. De eerste versie van het systeem staat uitgelegd in een brochure. Iedereen kan hierop commentaar geven. Ook kijkt RIVM met internationale partners naar het nut van zo’n systeem. Past het systeem in een internationale aanpak voor geavanceerde materialen? En hoe past dat dan?

Nieuwe en complexe nanomaterialen zijn continu in ontwikkeling. Ze worden vaak ‘geavanceerde (nano)materialen’ genoemd. Maatschappelijke uitdagingen van nu stimuleren hun ontwikkeling. Ze kunnen een belangrijke rol gaan spelen in het adresseren van deze uitdagingen. Bijvoorbeeld bij de energietransitie in het ontwikkelen van krachtige, recyclebare batterijen. Of in het ontwikkelen van duurzame en afbreekbare vormen van plastic. Het is belangrijk dat deze nieuwe materialen veilig zijn en hun productie en gebruik duurzaam is.

Het ontwikkelde systeem brengt stap voor stap aandachtspunten voor geavanceerde materialen in kaart. Het geeft beleidsmakers en vernieuwers begrip in de veiligheid en duurzaamheid van specifieke groepen geavanceerde materialen. Dit maakt het mogelijk om in vroege fase te reageren op mogelijke problemen. Het systeem bestaat uit twee stappen.

Stap 1: een brede screening

In de eerste stap beantwoord de gebruiker een paar algemene vragen. Deze geven een indruk over de veiligheid en duurzaamheid. En over of de bestaande wetgeving al verwachte problemen herkent. Stap 1 kan laten zien dat er mogelijke problemen zijn met een materiaal. In dat geval onderzoekt de gebruiker dit verder in stap 2.

Stap 2: een gedetailleerd beoordeling

In de tweede stap kijken verschillende experts vanuit verschillende invalshoeken verder naar mogelijke problemen. Hiervoor biedt het systeem uitgebreide vragenlijsten. Deze vragenlijsten gaan over de hoeveelheid van toepassing, en de veiligheid voor mens en milieu. Daarnaast ook over de toepasbaarheid van wetgeving en over duurzaamheid. De vragenlijsten helpen om problemen systematisch te herkennen en om verschillende geavanceerde materialen te vergelijken. Met deze antwoorden kunnen de experts een waarschuwing omschrijven. Dit geeft ook ideeën voor mogelijke vervolgacties.

Wat vindt het RIVM?

Het RIVM beschrijft het systeem duidelijk als een eerste plan en nodigt uit tot kritiek. Verschillende organisaties geven de komende maanden commentaar op het voorgestelde systeem. Dit helpt om het systeem verder te verbeteren. De OESO Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) Steering Group kijkt bijvoorbeeld of en hoe dit systeem past binnen een internationale aanpak voor geavanceerde materialen. OESO wil zo’n aanpak gaan ontwikkelen. OESO staat voor ‘Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling’. OESO zet zich in voor het samen oplossen van problemen en het bespreken van internationaal beleid.

Meer artikelen: Thema Advanced materials