Wat is Nutri-Score?

Nutri-Score is een voedselkeuzelogo, ontwikkeld in Frankrijk. Het logo geeft een totaaloordeel over de samenstelling van voedingsmiddelen. Eerst wordt per product gekeken naar de hoeveelheid negatieve en positieve componenten. Denk bij negatieve componenten aan energie, suiker, verzadigd vet en zout. Bij positieve componenten gaat het om groente, fruit, noten, peulvruchten, vezel en eiwit.

Elk onderdeel krijgt punten op basis van grenswaarden voor de hoeveelheid ervan in het product. Daarna worden de punten voor de positieve componenten afgetrokken van de negatieve componenten en ontstaat een totaalscore. Aan de hand van de totaalscore krijgt een product een A, B, C, D of E. Een donkergroene A staat voor de beste samenstelling binnen de productgroep. Producten met de minst goede samenstelling krijgen een donkeroranje E. Voedselkeuzelogo’s, zoals Nutri-Score, kunnen consumenten helpen om producten te vergelijken en daardoor betere keuzes te maken. Er is een rekentool beschikbaar om de Nutri-Score van een product uit te rekenen.

Wat is de rol van het RIVM bij Nutri-Score?

Nederland werkt met 6 landen samen om het (mogelijke) gebruik van het voedselkeuzelogo Nutri-Score te organiseren en makkelijker te maken. Dit zijn Frankrijk, België, Duitsland, Luxemburg, Spanje en Zwitserland. Deze samenwerking vindt plaats binnen een zogenoemde internationale stuurgroep en een internationaal wetenschappelijk comité. Het RIVM vertegenwoordigt Nederland hier mede in.

De stuurgroep coördineert de realisatie van Nutri-Score in de verschillende landen. Het wetenschappelijk comité onderzoekt of en hoe aanpassingen in de manier van berekenen van de score (het algoritme) ervoor kunnen zorgen dat het beter aansluit bij de voedingsrichtlijnen van deze landen. Het RIVM doet literatuuronderzoek en berekeningen om hierover te adviseren. Verder neemt het RIVM deel aan werkgroepen en beantwoordt technisch-inhoudelijke vragen van betrokken partijen.

In 2022 heeft het wetenschappelijk comité het algoritme van Nutri-Score aangepast om de score van de vaste voedingsmiddelen beter te laten aansluiten op de voedingsrichtlijnen. De stuurgroep heeft het nieuwe algoritme vastgesteld en de Gezondheidsraad heeft een advies uitgebracht op basis van dit document. In maart 2023 is het algoritme ook aangepast voor de dranken. Het ministerie van VWS Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ) is verantwoordelijk voor het besluit over de invoering van Nutri-Score in Nederland. 

Onderzoek naar aansluiting Nutri-Score op de Schijf van Vijf

In aanloop naar een nieuw voedselkeuzelogo vergeleek het RIVM samen met het Voedingscentrum 3 Europese voedselkeuzelogo’s met de Nederlandse richtlijnen Schijf van Vijf. Het ging om de Scandinavische Keyhole, Britse Multiple traffic light en Franse Nutri-Score. Alle onderzochte logo’s kunnen consumenten helpen om voedingsmiddelen te ordenen op gezondheid. In een directe vergelijking helpt Nutri-Score iets beter voedingsmiddelen te rangschikken dan Multiple traffic light. Op basis van de resultaten van dit onderzoek besloot de staatssecretaris van VWS dat Nutri-Score het beoogde voedselkeuzelogo wordt voor Nederland.

Zowel de methode als de criteria om voedingsmiddelen te beoordelen, verschillen tussen Nutri-Score en de Schijf van Vijf. Mede daardoor sluit Nutri-Score voor verschillende voedingsmiddelen nog niet goed aan bij de Schijf van Vijf (zoals voor koek en gebak, brood-en graanproducten, melk(dranken), kaas en bewerkt vlees). Voor invoering is het echter belangrijk dat Nutri-Score voldoende aansluit bij de Schijf van Vijf. Hierdoor kan verwarring bij consumenten worden voorkomen. Het ministerie van VWS baseert het besluit over de invoering daarom op de resultaten van het onderzoek door het wetenschappelijk comité en het advies van de Gezondheidsraad.

Nutri-Score als prikkel voor productverbetering

Een voedselkeuzelogo zoals Nutri-Score kan ook een prikkel zijn voor bedrijven om hun producten te verbeteren. Dit heeft het RIVM in 2021 onderzocht. Door bijvoorbeeld de hoeveelheid suiker en zout te verlagen of dat van positieve componenten (zoals het percentage groenten in een maaltijd) te verhogen, kan een product een betere Nutri-Score krijgen. Het bedrijf kan zo het verbeterde product (bijvoorbeeld een maaltijd met meer groenten en minder zout) neerzetten als betere keuze ten opzichte van niet-verbeterde producten. Een product met een betere Nutri-Score kan voor consumenten een reden zijn om dit product te kiezen.

Productcriteria NAPV Nationale Aanpak Productverbetering (Nationale Aanpak Productverbetering ) en Nutri-Score

Begin 2022 heeft het RIVM voor de Nationale Aanpak van Productverbetering (NAPV) grenswaarden gepubliceerd om stap voor stap de hoeveelheid zout, verzadigd vet en suiker in producten te kunnen verlagen. In juli 2023 zijn de grenswaarden, waar mogelijk, in lijn gebracht met de (nieuwe) afkappunten van Nutri-Score.