Varkens dragen ziekteverwekkers bij zich. Van sommige ziekteverwekkers kunnen mensen ook ziek worden. U kunt de kans op ziekte verkleinen. Op deze pagina leest u hoe ziekteverwekkers zich vanaf varkens verspreiden, wat u kunt doen om de kans op ziekte te verkleinen en welke ziektes varkens kunnen overdragen.
Zo komen ziekteverwekkers van varkens bij mensen
Ziekteverwekkers kunnen op verschillende manieren van varkens bij mensen terechtkomen:
- Via direct contact. Bijvoorbeeld als u een varken aait.
- Via het speeksel van een varken. Bijvoorbeeld als een varken uit uw hand eet.
- Als u in de stal bent geweest bij varkens.
- Via vlees van varkens.
Tips om te voorkomen dat u ziek wordt
Met deze tips verkleint u de kans dat u ziek wordt door ziekteverwekkers van varkens:
- Was uw handen met water en zeep
o na een bezoek aan de (kinder)boerderij
o nadat u een varken of biggetje heeft geaaid of geknuffeld
o nadat een varken uit uw hand heeft gegeten - Eet of drink niet in de buurt van varkens.
- Trek schone kleren aan nadat u bij varkens in de wei of stal bent geweest.
- Voorkom contact met urine of mest van varkens.
- Neem goede hygiënemaatregelen bij het klaarmaken van eten en bak vlees goed door. Eet liever geen rauw vlees.
- Trek schone kleren aan nadat u bij varkens in de wei of stal bent geweest.
- Voorkom contact met urine of mest van varkens.
- Neem goede hygiënemaatregelen bij het klaarmaken van eten en bak vlees goed door. Eet liever geen rauw vlees.
Advies bij zwangerschap of zwakke gezondheid
Bent u zwanger of heeft u een zwakke gezondheid? Wees dan extra voorzichtig in het contact met varkens.
Houd uw varken gezond
Heeft u één of meerdere varkens? Met deze tips verkleint u de kans dat een ziekteverwekker van uw varken op u wordt overgedragen:
- Ontworm uw varken regelmatig.
- Laat uw varken vaccineren.
- Komt uw varken buiten? Controleer het dier dan regelmatig op teken en verwijder deze zo snel mogelijk.
- Zorg ervoor dat de stal schoon en droog is.
Het Landelijk Informatiecentrum Gezelschapsdieren (LICG) weet alles over de gezondheid van huisdieren. Meer weten over de gezondheid van uw varken? Neem contact op met de dierenarts of kijk op licg.nl.
Ik ben gebeten door een varken. Wat nu?
Was de krab- of bijtwond met water en zeep. Maak de wond goed schoon en desinfecteer deze, bijvoorbeeld met Betadine of een alcoholoplossing (70%). Neem contact op met de huisarts:
- Als de huid beschadigd is.
- Als u niet bent gevaccineerd tegen tetanus (dit gebeurt met de DTP (Difterie, Tetanus en Poliomyelitis)-prik).
- Als uw tetanusvaccinatie meer dan 10 jaar geleden is.
- Als u zich zorgen maakt.
Ik heb klachten. Wat nu?
Denkt u dat u ziek bent geworden door contact met varkens? Of heeft u ernstige klachten na contact met varkens, of klachten die niet weggaan? Neem dan altijd contact op met een arts. Vertel daarbij dat u contact heeft gehad met varkens, en wanneer dit was.
Ziekten die mensen van varkens kunnen krijgen
Varkens kunnen verschillende ziekten doorgeven. We zetten er drie op alfabetische volgorde op een rij, omdat deze vaak voorkomen. Daaronder volgen nog een aantal ziekten. Die komen minder vaak voor of zijn minder ziekmakend voor mensen.
Hoe krijgt iemand hepatitis E?
Hepatitis E wordt veroorzaakt door het hepatitis E-virus. In Nederland komt dit virus vooral bij varkens voor. Zij kunnen het uitscheiden in de ontlasting en urine. Mensen kunnen het virus krijgen door:
- Het eten van besmet vlees dat rauw of niet goed verhit is.
- Het drinken van besmet water.
- Contact met mest van besmette varkens of wilde zwijnen.
Welke klachten passen bij hepatitis E?
Meestal krijgen mensen geen klachten van hepatitis E. Sommige mensen krijgen een acute leverontsteking met vermoeidheid, koorts en misselijkheid.
Hoe kunt u hepatitis E voorkomen?
Volg de algemene hygiëneregels die helpen om niet ziek te worden door varkens.
Ga naar de huisarts bij klachten.
Lees meer over hepatitis E bij mensen.
Hoe krijgt iemand MRSA?
MRSA staat voor methicilline-resistente Staphylococcus aureus. Deze bacterie is ongevoelig voor veel antibiotica. Dieren zoals varkens, vleeskalveren en vleeskuikens kunnen deze bacterie bij zich dragen en kunnen mensen daarmee besmetten. Besmetting met MRSA gaat vooral via de handen. MRSA komt regelmatig voor bij mensen, meestal zonder dat iemand daar last van heeft.
Welke klachten passen bij MRSA?
Meestal veroorzaakt MRSA geen klachten. Soms veroorzaakt MRSA huidinfecties. In zeldzame gevallen kan iemand een longontsteking of bloedvergiftiging krijgen. De behandeling van MRSA is moeilijk, omdat de bacterie resistent is tegen veel antibiotica.
Hoe kunt u MRSA voorkomen?
Was uw handen met water en zeep na contact met varkens.
Ga naar de huisarts bij klachten.
Lees meer over MRSA bij mensen.
Lees meer over MRSA bij dieren.
Hoe krijgt iemand een salmonella-infectie?
Een salmonella-infectie wordt veroorzaakt door de salmonellabacterie. Deze bacterie kan ook bij varkens voorkomen. Varkens worden bijna nooit ziek van deze bacterie. Mensen kunnen besmet raken door het eten van rauw of onvoldoende verhit vlees, en door contact met besmette dieren.
Welke klachten passen bij een salmonella-infectie?
De meest voorkomende klachten zijn:
- buikkrampen
- misselijkheid
- braken
- diarree
Soms hebben mensen ook:
- koorts
- hoofdpijn
- spierpijn
De klachten beginnen meestal binnen drie dagen na het eten of drinken van besmet voedsel of contact met besmette dieren.
Hoe kunt u een salmonella-infectie voorkomen?
Volg de algemene hygiëneregels die helpen om niet ziek te worden door varkens.
Denkt u dat u een salmonella-infectie heeft? Neem dan contact op met de huisarts als er bloed in de diarree zit, als u hoge koorts heeft of als de diarree na een week niet minder is geworden.
Lees meer over salmonella-infectie bij mensen.
Lees meer over salmonella-infectie bij varkens.
Bekijk hieronder andere ziekten die varkens aan mensen kunnen overdragen.
Verschillende dieren kunnen ziek worden van campylobacter: hond, kat, schaap, geit,
Hoe krijg je de ziekte?
Je kan campylobacter krijgen door het eten van onvoldoende verhit voedsel , en dan met name kippenvlees. Ook door niet hygiënische voedselbereiding in de keuken kan je ziek worden.
Welke klachten krijg je?
Na het eten van besmet voedsel krijg je diarree, buikpijn en -krampen, vermoeidheid en koorts.
Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts bij ernstige klachten. Was je handen voordat je eten gaat klaarmaken. Voorkom kruisbesmetting in de maaltijdvoorbereidingen en bak vlees goed door.
Meer informatie over campylobacter bij mensen lees je hier en meer informatie over campylobacter bij dieren lees je hier.
Hoe krijg je de ziekte?
De parasiet zit in de darmen van vooral schapen en geiten. De mest kan in het water terecht komen. Als je in besmet water zwemt, kan je deze ziekte oplopen. Ook door het eten van sla dat met besmet water is besproeid kan je ziek worden.
Welke klachten krijg je?
De ziekte kan zonder klachten verlopen. Je kan ook acute diarree met darmkrampen krijgen.
Wat moet je doen?
Ga bij klachten naar de huisarts. Neem goede algemene hygiënische maatregelen bij voedselbereiding en was regelmatig je handen.
Meer informatie over cryptosporidiose bij mensen lees je hier en meer informatie bij dieren lees je hier.
Hoe krijg je de ziekte?
Er zijn verschillende soorten leptospiren (bacterie), waaronder de ziekte van Weil. Deze ziekte kan je krijgen door te zwemmen in water waar ratten zitten. De bacterie zit in de urine van ratten.
Welke klachten krijg je?
De klachten variëren van niet ernstig tot ernstig. Soms zijn er helemaal geen klachten. Je kan bijvoorbeeld koorts, spierpijn, hoofdpijn of diarree krijgen. Ernstige klachten zijn een vergrote lever en nier, en geelzucht. Vooral de combinatie van verschillende klachten duidt op leptospirose.
Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts bij klachten.
Meer informatie over leptospirose bij mensen lees je hier en meer informatie over leptospirose bij dieren lees je hier.
Hoe krijg je de ziekte?
Toxoplasmose wordt veroorzaakt door een parasiet die vooral bij katten voorkomt. De ziekte kan je o.a. (onder andere) krijgen door het eten van besmet voedsel of tuinieren. De eitjes van de parasiet zitten voornamelijk in de poep van jonge katten. Als deze poep in de groentetuin terecht komt en de groente niet goed gewassen wordt, kunnen de eitjes de mens besmetten. Dat kan ook via tuinieren gebeuren of via het verschonen van de kattenbak.
Welke klachten krijg je?
Meestal merk je er niets van. Soms ontstaat moeheid, lusteloosheid of koorts. De klachten kunnen ernstiger zijn bij kinderen, ouderen en mensen met verminderde weerstand. Zwangere vrouwen lopen risico de parasiet over te dragen aan de ongeboren baby.
Wat moet je doen?
Ga bij duidelijke klachten naar de huisarts. Neem goede hygiënemaatregelen voor het klaarmaken van voedsel: was vaak je handen en bak vlees goed door.
Meer informatie over toxoplasmose bij mensen lees je hier en meer informatie over toxoplasmose bij dieren lees je hier.
Hoe krijg je de ziekte?
Ringworm is een schimmel. Deze schimmel kan direct via de huid van het dier worden overgedragen naar de mens, maar ook via voorwerpen die met het dier in contact zijn geweest.
Welke klachten krijg je?
De schimmelinfectie dringt in de huid en vormt daar roodgekleurde ringen met iets verheven rand. De plekken gaan vanzelf weer weg maar dat kan lang duren.
Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts bij klachten. Met een behandeling kun je voorkomen dat je anderen besmet.
Meer informatie over ringworm bij mensen lees je hier.
Hoe krijg je de ziekte?
Ascaridose ontstaat door een spoelworm die veel bij varkens voorkomt. De eitjes van de spoelworm worden met de mest van het varken verspreid. Als je in aanraking komt met deze eitjes, kan je ziek worden.
Welke klachten krijg je?
Heel vaak zijn er geen klachten. Soms zijn er leverproblemen, hoesten en astmatische klachten.
Wat moet je doen?
Ga bij klachten naar de huisarts. Was altijd je handen na contact met dieren, tuinieren of buitenspelen.
Meer informatie over ascaridose bij mensen lees je hier
Hoe krijg je de ziekte?
Vlekziekte kan je krijgen door een infectie via huidbeschadigingen of via de mond. Meestal raken mensen besmet door contact met dierlijke producten van varkens of vissen. De infectie is een beroepsziekte voor slagers en slachthuispersoneel, vissers en personeel van de visverwerkende industrie.
Welke klachten krijg je?
Na de infectie via de huid begint de huid na 1-2 dagen te jeuken of ontstaat er rond de wond een branderig gevoel. De huid zwelt op en krijgt een blauwrode kleur. De infectie kan zich uitbreiden naar lymfeklieren in de oksel.
Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts bij klachten.
Meer informatie over vlekziekte bij mensen lees je hier en meer informatie over vlekziekte bij dieren lees je hier.
Hoe krijg je de ziekte?
Verschillende dieren zoals geiten, schapen, runderen, honden en (wilde) varkens kunnen via hun zuivelproducten, speeksel of urine, brucellose overbrengen op mensen. De ziekte komt zelden voor in Nederland.
Welke klachten krijg je?
De ziekte begint met (lichte) koorts. Daarna krijg je hoofdpijn, gewrichtsklachten, ga je zweten en krijgt je last van vermoeidheid. Later kan de bacterie ontsteking van blaas, nier, long en hartkleppen veroorzaken.
Wat moet je doen?
Ga naar je huisarts voor behandeling. Met antibiotica is deze ziekte goed te behandelen.
Meer informatie over brucellose bij mensen lees je hier en meer informatie over brucellose bij dieren lees je hier.
Hoe krijg je de ziekte?
Deze besmettelijke huidziekte krijg je door de schurftmijt. Er zijn verschillende soorten die bij mensen en dieren kunnen voorkomen.
Welke klachten krijg je?
Vooral de toenemende jeuk is de meest voorkomende klacht. Er ontstaan blaasjes en rode bultjes tussen de vingers, polsen en voeten.
Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts bij klachten. Behandeling van de schurftmijt is noodzakelijk om verdere verspreiding te voorkomen.
Hoe krijg je de ziekte?
Deze infectieziekte kan je krijgen door het eten van varkens- of rundvlees waar lintwormeitjes in zitten. De eitjes groeien uit tot een grote lintworm, die in de darm leeft.
Welke klachten krijg je?
Meestal merk je er niets van. Soms vind je stukjes van de lintworm in de ontlasting.
Wat moet je doen?
Ga naar de huisarts voor eventuele behandeling. Neem goede hygiënemaatregelen in het klaarmaken van eten en bak vlees goed door. Eet liever geen rauw vlees.
Meer informatie over taeniose en cysticercose bij mensen lees je hier
Hoe krijg je de ziekte?
Trichinellose is een infectie die mensen kunnen krijgen door het eten van besmet vlees. Meestal is dit vlees afkomstig van varkens, paarden of wilde zwijnen. In het vlees zitten wormen. Als die eenmaal in ons lichaam zitten, komen er larven uit de wormen. De larven gaan in onze spieren zitten.
Welke klachten krijg je?
Enige tijd nadat je besmet vlees hebt gegeten, kan je allerlei klachten krijgen: misselijkheid, braken, diarree. Maar ook koorts, hoofdpijn, huiduitslag, bloedinkjes onder je nagels en pijnlijke spieren.
Wat moet je doen?
Het risico om besmet te raken is in Nederland heel klein, omdat slachtvlees gekeurd wordt. Ga bij klachten naar de huisarts. Neem thuis goede hygiënemaatregelen bij het klaarmaken van eten.
Meer informatie over trichinellose bij mensen lees je hier.