De Inhoudelijke Klankbordgroep Chroom-6 in arbeidssituaties (KBG) heeft sinds 2015 bijgedragen het onderzoeksprogramma chroom 6. Het RIVM deed in dit programma onderzoek in opdracht van Defensie, NS Nederlandse Spoorwegen (Nederlandse Spoorwegen)/NedTrain en gemeente Tilburg (t-ROM). De KBG toetste de onderzoeksplannen en rapporten op wetenschappelijke kwaliteit, maatschappelijke belang en zorgvuldigheid van de gezondheidsonderzoeken. In 2022 publiceerde het RIVM het laatste rapport. Daarmee is de opdracht van de KBG afgerond. De KBG vond het belangrijk om ter afsluiting haar werkzaamheden te evalueren. 

Opzet evaluatie

Het RIVM hield interviews met klankbordgroepleden en organiseerde een gezamenlijke bijeenkomst om een beeld te vormen of de samenstelling en werkwijze van de klankbordgroep goed werkten. Er werd ook gesproken over de resultaten en het effect van het werk van de KBG. Dit leverde een aantal lessen op.

Samenstelling en samenwerking van de klankbordgroep werkte goed

De leden zijn vooral tevreden en trots hoe de KBG samenwerkte met betrekking tot het bespreken van en adviseren over de aanpak en resultaten van  de onderzoeken, de langdurige betrokkenheid van de leden en de resultaten van dit traject. De brede samenstelling was daarbij heel behulpzaam. 

Een leerpunt voor dit soort langlopende klankbordgroepen is om naast vaste leden, ook te werken met tijdelijke deelnemers. Deze kunnen uitgenodigd worden voor de beantwoording van een specifieke vraag. Dit beperkt ook de inspanningen van de leden.

Tussentijdse reflectie door de klankbordgroep verstandig

Het was goed geweest als de KBG tussentijds een paar keer had stilgestaan bij de stand van zaken van het onderzoek. Vragen die dan aan de orde kunnen komen zijn: wat leren we uit de afgeronde fase, is alles besproken, wat vraagt de volgende stap in het programma en is de samenstelling van de KBG daarvoor geschikt.   

Kritische blik en advies werd goed ontvangen

De KBG heeft door het toetsen van RIVM plannen en rapporten een goede invloed gehad op de chroom-6 onderzoeken, door bijvoorbeeld suggesties te doen voor nader onderzoek en kritisch te kijken naar conclusies. Het hielp dat de onderzoekers aanwezig waren bij de besprekingen van de KBG en dat men daarbij met elkaar in gesprek ging. 

Meer inzicht in maatschappelijke uitwerking van wetenschappelijk onderzoek

In de KBG zaten wetenschappers uit verschillende vakgebieden, waaronder juristen met kennis over het gebruik van wetenschappelijke resultaten in een schaderegeling of rechtszaak. Door de resultaten ook vanuit deze kant te kijken, ontstond meer begrip over bijvoorbeeld taalgebruik en het gebruik van wetenschappelijk bewijs. Het was goed geweest om bij de start van de KBG hier al eens over na te denken samen. 

De klankbordgroep adviseert om bij onderzoek met een ingewikkelde vraag en veel verschillende belangen, zowel een wetenschappelijke als een maatschappelijke klankbordgroep in te stellen. Hierdoor zou nog beter en breder gekeken kunnen worden naar het effect van het onderzoek in de maatschappij.

Meer informatie

De deskundigen in de Inhoudelijke Klankbordgroep zijn aangedragen door de verschillende belanghebbende partijen, zoals vakbonden, letselschade-experts, onderzoekers en het ministerie van Defensie. Alle leden namen op persoonlijke titel deel aan de Klankbordgroep.