Om inzicht te krijgen in de mentale gezondheid van jongeren, stelden we hen vragen over psychische klachten, stress, eenzaamheid en zelfdodingsgedachten. Hier bespreken we de resultaten van de meetronde van september 2022. Dit is het vijfde kwartaalonderzoek onder jongeren en onderdeel van het Gezondheidsonderzoek COVID-19.
Mentale klachten onder jongeren nemen af
We vroegen jongeren hoe zij zich de afgelopen 4 weken voelden. De meerderheid gaf aan geen mentale klachten te ervaren (68%) in september 2022. Een derde van de jongeren ervaarde wel mentale klachten. We zien daarmee dat na een piek in het aantal jongeren met mentale klachten in meetronde 3 (maart 2022), het aantal jongeren met deze klachten nu duidelijk afneemt (zie grafiek).
We onderzochten welke groepen duidelijk meer kans hebben om mentale klachten te hebben. De grootste kans op mentale klachten ligt bij jongeren die nog last hadden van een meegemaakte gebeurtenis, gevolgd door de leeftijdsgroep van 18-25 jaar, meisjes en jongeren die in de afgelopen 7 dagen geen sociale activiteiten of waardevol online contact hadden.
Minder jongeren denken aan zelfdoding
We vroegen jongeren of zij er in de laatste 3 maanden serieus aan dachten om een eind aan hun leven te maken. Van de jongeren gaf 13% aan deze serieuze gedachten aan zelfdoding wel eens tot heel vaak te hebben gehad. Na de sterke stijging tussen december 2021 en maart 2022 (van 9 naar 17%), is dit percentage nu licht aan het dalen (zie grafiek). Jongeren kwamen nog steeds vaker bij de huisarts vanwege zelfdodingsgedachten of -pogingen dan voor de pandemie, maar dit verschil was in de afgelopen periode minder groot dan in de eerste helft van 2022.
Sommige groepen hebben meer kans om over zelfdoding na te denken. Leeftijd en geslacht hadden geen sterke relatie met een verhoogde kans op zelfdodingsgedachten, maar mentale klachten, eenzaamheid, vertrouwen in de toekomst, ervaren gezondheid en last hebben van een corona-gerelateerde gebeurtenis allemaal wel. De grootste kans om hieraan te denken, hadden jongeren met psychische klachten en jongeren die eenzaam waren.
Kaderblok
Denk je soms aan zelfmoord? En heb je nu hulp nodig? Bel gratis 113 of 0800-0113. Of ga naar 113.nl voor online hulp of coaching.
Eenzaamheid onder jongeren daalt
We vroegen jongeren hoe vaak zij zich in de laatste 4 weken eenzaam voelden. 46% voelde zich enigszins tot sterk eenzaam. In maart 2022 voelde iets meer dan de helft (52%) van de jongeren zich eenzaam, maar we zien in de laatste 2 metingen dat gevoelens van eenzaamheid onder jongeren licht afnemen (zie grafiek hieronder).
Jongeren met psychische klachten, jongeren die stress ervaren en jongeren met weinig vertrouwen in de toekomst hadden een duidelijk grotere kans op eenzaamheid. Nog last hebben van een corona gerelateerde gebeurtenis gaf een grotere kans op eenzaamheid. Leeftijd, geslacht en opleidingsniveau waren hierbij niet van belang.
Bijna helft jongeren ervaart stress
In september 2022 voelde 47% van de jongeren zich in de laatste 4 weken (zeer) vaak gestrest door 1 of meer factoren. Na de sterke stijging in het aantal jongeren dat stress ervaarde tussen december 2021 en maart 2022, zien we sindsdien een voorzichtige daling van deze groep jongeren (zie grafiek).
Sommige situaties zorgden voor meer stress bij jongeren dan andere situaties: 26% van alle jongeren voelde (zeer) vaak stress door school, 26% door alles wat zij moeten doen, 17% over wat anderen van hen vinden, 15% door eigen problemen, 10% door de coronasituatie/-maatregelen en 8% door de situatie thuis. De ervaren stress door de coronasituatie daalde het sterkst (van 20% in maart naar 15% in juni en 10% in september). ‘Stress door wat anderen van mij vinden’ nam licht toe (zie grafiek).
Jongeren met psychische klachten hebben de grootste kans op stress, gevolgd door hoogopgeleide jongeren, jongeren met een slecht ervaren gezondheid en eenzame jongeren. Jongeren die nog last hebben van een corona gerelateerde gebeurtenis, jongeren met weinig vertrouwen in de toekomst en meisjes hebben ook een iets grotere kans op stress.