Bouwmaterialen maken we van grondstoffen uit de bodem en bevatten dus ook kleine hoeveelheden radioactiviteit. Ook ons lichaam bevat radioactieve stoffen. Deze straling is een deel van onze wereld waar we elke dag mee leven, zonder dat we deze kunnen zien, horen, voelen of proeven. Van de lucht die we inademen tot de grond onder onze voeten, het is overal.  

Verschillende bronnen van natuurlijke straling 

Zowel binnen als buiten ons huis zijn er bronnen van natuurlijke ioniserende straling. De belangrijkste bronnen van deze vorm van straling zijn: 

• Kosmische straling 
  Kosmische straling komt uit het heelal en is overal om ons heen. Het meeste hiervan komt van buiten ons zonnestelsel. Dankzij de atmosfeer bereikt het grootste deel van al deze straling niet het aardoppervlak. Deze straling neemt echter wel toe met de hoogte en is op vlieghoogte (10 km kilometer (kilometer)) veertig keer sterker dan op zeeniveau.
   
• Straling uit de bodem
  De grond waarop we lopen is een van de belangrijkste bronnen van natuurlijke straling. Dit komt door radioactieve stoffen die van nature in de bodem aanwezig zijn, zoals uranium en thorium. De gammastraling die deze stoffen uitzenden zijn bovengronds meetbaar. 
  Door radioactief verval van uranium en thorium ontstaan de radioactieve gassen radon en thoron.  Dat zijn edelgassen, wat betekent dat ze chemisch niet met andere stoffen reageren en kunnen daardoor gemakkelijk vanuit de bodem in de lucht terechtkomen.  Als we deze stoffen inademen kunnen ze in onze longen voor gezondheidsschade zorgen. De hoeveelheid straling die we in Nederland zo ontvangen, is wel klein in vergelijking met veel plekken in het buitenland. Maar samen met andere bronnen telt het mee in de totale hoeveelheid straling die we elk jaar binnenkrijgen. 
   
• Radon en thoron in gebouwen  
  Radon en thoron kunnen in onze gebouwen terechtkomen. Dat kan gebeuren omdat ze vrijkomen uit de bodem en uit bouwmaterialen die gemaakt zijn van grondstoffen uit de bodem. Als er een ruimte weinig ventilatie heeft, kunnen deze gassen zich binnen gebouwen ophopen. Radon en  thoron veranderen in andere radioactieve stoffen. Dit wordt radioactief verval genoemd.  Ook deze andere stoffen zijn weer gassen die we kunnen inademen. Hoewel de hoeveelheid straling die we van radon en thoron in gebouwen binnenkrijgen relatief klein is, telt ook dit mee in de totale hoeveelheid straling die we elk jaar ontvangen.  

Natuurlijke radioactieve stoffen in het lichaam

Ons lichaam bevat ook radioactieve stoffen, zoals koolstof-14 (C-14). Natuurlijk koolstof bevat altijd een deel C-14 wat radioactief is. Deze stoffen komen oorspronkelijk uit de bodem of uit de lucht, gevormd onder invloed van kosmische straling. Ze komen via voedsel en drank in ons lichaam.  

Het RIVM onderzoekt de gemiddelde stralingsdosis van de bevolking in Nederland, zowel door natuurlijke als kunstmatige straling.