Gezondheidsbevordering en preventie is al lang geen exclusief domein meer van gemeenten en GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en. Ook in de zorg neemt aandacht voor preventie toe. Het gaat hierbij zowel om het bevorderen van sneller herstel als om het voorkomen van (zwaardere) zorg. Ook aandacht voor het voorkomen van antibiotica resistentie is hierbij een aandachtspunt.
Eerstelijns gezondheidszorg
Het digitaal loket Preventie in het Zorgstelsel biedt gemeenten, GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)'en en zorgverzekeraars informatie, tips en praktijkvoorbeelden om aan de slag te gaan met het gezamenlijk opzetten en bekostigen van preventieactiviteiten voor risicogroepen.
Preventie in de basisverzekering
Met ingang van 2019 worden gecombineerde leefstijlinterventies vergoed vanuit de basisverzekering. Een van de voorwaarden hierbij is dat deze met positief resultaat door de kwaliteitstoetsing van het RIVM is gekomen. Een gecombineerde leefstijlinterventie omvat advies over en begeleiding bij het verwerven van gezonde voedings- en eetgewoontes, een gezond beweegpatroon en hoe om te gaan met factoren die een gezonde leefstijl beïnvloeden (bijvoorbeeld stress en slaapgebrek). Het RIVM begeleidt interventie-eigenaren bij de kwaliteitstoetsing via het erkenningstraject. Een onafhankelijke commissie toetst de interventies op kwaliteit en effectiviteit. De resultaten hiervan publiceert het RIVM op loketgezondleven.nl.
Met de database Gezond en Actief Leven biedt het RIVM inzicht in de effectiviteit van interventies gericht op het bevorderen van gezond gedrag. Deze database bevat onder andere ook gecombineerde leefstijlinterventies die ingezet kunnen worden vanuit de zorg. Het RIVM is ook betrokken bij de monitoring van de gecombineerde leefstijlinterventies en werkt aan de oplevering van een wat werkt dossier over deze nieuwe interventies.
Gezondmakende zorgomgevingen
Voor de Green Deal Duurzame zorg brengt het RIVM in kaart welke mogelijkheden er zijn om daadwerkelijk aanpassingen in de omgeving en gebouwen van zorginstellingen aan te brengen waarmee de gezondheid van patiënten, cliënten en medewerkers bevorderd kan worden.
Antibioticaresistentie
In zorginstellingen krijgen veel kwetsbare mensen (of kwetsbare patiënten) antibiotica, waardoor kans op resistente bacteriën hier veel groter is. En deze bacteriën kunnen zich via patiënten verspreiden. Daarom is goede hygiëne bij de verzorging extreem belangrijk. Het kan infecties voorkomen waardoor artsen minder antibiotica hoeven voor te schrijven. Voor mensen met een kwetsbare gezondheid kan een infectie met een resistente bacterie ernstige gevolgen hebben. Het RIVM biedt kennis over antibioticaresistentie en onderzoekt mogelijkheden om deze resistentie te voorkomen, ook in samenwerking met zorgpartijen (of zorgverleners).
Ontwikkelingen rondom maatregelen en samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars
Het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ) stimuleert sinds 2016 dat gemeenten en zorgverzekeraars afspraken maken om samen preventie voor risicogroepen op te zetten. Voorbeelden van risicogroepen zijn kwetsbare ouderen, mensen met overgewicht en mensen met psychische problemen. Met de Evaluatie Preventie in het Zorgstelsel brengt het RIVM sindsdien elk jaar de initiatieven in kaart waarin gemeenten en zorgverzekeraars samen met partijen uit preventie, zorg en welzijn deze afspraken vormgeven.
Evaluatie Preventie in het zorgstelsel
- Evaluatie Preventie in Zorgstelsel - samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars ten aanzien van preventie in 2019
- Tussenevaluatie maatregelen Preventie in het Zorgstelsel (maart 2016 t/m maart 2019)
- Evaluatie Preventie in het Zorgstelsel - Samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars ten aanzien van preventie in 2018
- Factsheet Evaluatie Preventie in het Zorgstelsel 2017
- Preventie in het zorgstelsel: wat kunnen we leren van het buitenland? : Een eerste inventarisatie op basis van interviews met buitenlandse experts en literatuur