Schoon water draagt bij aan een gezond leven en nodigt uit tot meer bewegen. Het RIVM heeft een adviserende rol over zwemwater en voert wetenschappelijk onderzoek uit naar de kwaliteit van zwemwater.
In Nederland kan op veel verschillende plaatsen worden gezwommen. Het is aan te raden om alleen op officieel aangewezen zwemlocaties te zwemmen. Een officiële zwemlocatie is een door provincies aangewezen plek voor zwemmen in oppervlaktewater, waar de waterkwaliteit en veiligheid regelmatig worden gecontroleerd door de beheerder van de zwemlocatie. De waterbeheerder kan een waterschap of Rijkswaterstaat zijn. Een niet-officiële zwemlocatie is niet aangewezen en de waterkwaliteit wordt niet gecontroleerd.
Het RIVM signaleert trends in het vóórkomen van micro-organismen die ziekte door contact met zwemwater veroorzaken. Het milieu, klimaatverandering en maatschappelijke trends, zoals zwemvijvers, waterspeelplaatsen en water in de stad, maar ook de antibioticumresistentie-problematiek vallen onder het aandachtsgebied. Om deze signalering te kunnen uitvoeren worden kennis en expertise over zwemwater onderhouden door literatuuronderzoek, experimenteel onderzoek en/of modellering en kwantitatieve microbiologische risicoanalyse.
Het RIVM voert zelf geen routinematige controles van de zwemwaterkwaliteit uit. Wel wordt actief deelgenomen aan diverse overlegstructuren op het gebied van zwemwater, zoals het Landelijk Zwemwateroverleg van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Daarnaast worden adviezen gegeven aan verschillende (overheids)instanties, zoals ministeries, provincies, GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)'en, waterschappen, die vragen hebben over zwemwaterkwaliteit of die worden geconfronteerd met zwemwaterproblematiek.
