Content

Safe-by-Design stuurt aan op het zo klein mogelijk maken van risico’s voor gezondheid en milieu. Hoe vroeger in het innovatieproces deze mogelijke risico’s bekend zijn, hoe eerder de bedrijven daar iets aan kunnen doen. Hiervoor moeten ze naar de functionaliteit van een nanomateriaal kijken. Maar ook naar de veiligheid en de kosten hiervan.

Wat laat het onderzoek zien?

In dit NanoReg2-project hebben 6 bedrijven Safe-by-Design ingevoerd. Zij pasten Safe-by-Design-maatregelen toe voor nanomaterialen, nanoproducten of productieprocessen van nanomaterialen. Het leidde tot gunstige resultaten bij de deelnemende bedrijven:

• Avanzare heeft geen vloeibaar afval meer en werknemers gebruiken nog maar nauwelijks grafeen in poedervorm.
• Group Antolin verlaagde de blootstelling van werknemers aan koolstofnanovezels. En koos de beste methode voor het maken van koolstofnanovezels.
• HIQ-nano heeft de toxiciteit van twee materialen vergeleken en nieuwe oplossingen bedacht voor een zo veilig mogelijk materiaal.
• NanoGap verminderde het zilverafval met 50%.
• Nanomakers maakte het risico op ontploffing en werknemersblootstelling kleiner. En zij hebben de financiële haalbaarheid van de maatregelen beoordeeld.

Wat is nodig voor Safe-by-Design?

• Brede kennis voor de invoering van Safe-by-Design in de nanotechnologiesector. Onderwerpen als materiaalwetenschap, chemische technologie, schadelijkheid, blootstelling en risico, en het omgaan met grote hoeveelheden gegevens zijn allemaal belangrijk.
• Het delen van gegevens is nodig om de invoering van Safe-by-Design te stroomlijnen. Dit helpt ook om het betaalbaar te maken voor bedrijven.
• Gegevens over fysisch-chemische eigenschappen, gevaren en blootstelling moeten verzameld worden in robuuste en betrouwbare databases. En deze databases moeten toegankelijk zijn.
• Trainingen over het gebruik van databases en risicobeoordelingsinstrumenten. Dit zou de invoering van Safe-by-Design makkelijker maken en de ontwikkeling van duurzame nanoproducten bevorderen.

Wat vindt het RIVM?

Materialen, producten en processen moeten van begin af aan veilig zijn. Veilige materialen, producten en processen zijn een voorwaarde voor een circulaire economie en een veilige leefomgeving. Van een groot aantal nanomaterialen is onvoldoende bekend over mogelijke nadelige gezondheidseffecten. Dit vraagt om nieuwe slimme manieren. Deze moeten de onzekerheid over de veiligheid van nanomaterialen verminderen. Safe-by-Design kan daarbij zeer behulpzaam zijn, samen met de ontwikkelde instrumenten die daarbij horen. Het is een effectieve aanpak om op een slimme manier veilige innovaties te ontwikkelen.

Inbedding van Safe-by-Design

De bedrijven die deelnamen aan het project hebben een aantal instrumenten en maatregelen gebruikt. Dit is te zien in de Safe-by-Design voorbeelden uit de praktijk. Het is een belangrijke ontwikkeling naar inbedding van Safe-by-Design bij bedrijven. Daarnaast heeft NanoReg2 een stap gezet om bedrijven, onderzoekers, en risicobeoordelaars samen te laten meewerken aan de ontwikkeling van Safe-by-Design. Dit moet leiden tot veilige nanomaterialen die ook geschikt zijn voor circulaire economie.

Het gepubliceerde artikel laat zien wat de voordelen zijn van het invoeren van Safe-by-Design bij bedrijven. Maar het laat ook zien dat het maatwerk is. Kennis en beschikbaarheid van gegevens spelen een belangrijke rol. Voor de beschikbaarheid van gegevens kan het GO FAIR AdvancedNano Implementation network een grote rol spelen. Deze punten zijn belangrijk om Safe-by-Design goed te laten slagen.