Sinds het voorjaar 2020 ondersteunt de RIVM Gedragsunit het coronabeleid door gedragswetenschappelijke kennis te ontwikkelen, te delen en te vertalen naar inzichten en aandachtspunten voor overheidsbeleid en -communicatie. Hiervoor worden verschillende vormen van onderzoek ingezet, zoals vragenlijstonderzoek, interviews en literatuuronderzoek.
De belangrijkste lessen die uit verschillende onderzoeken naar gedrag, welzijn en vertrouwen tijdens de pandemie volgden, beschrijven we in zogenoemde ‘kennissyntheses’. Daarin staan ook reflecties over een effectieve inzet van gedragskennis in de bestrijding van de pandemie. Dit internationale onderzoek gaat verder in op geleerde lessen over de organisatie van gedragswetenschappen tijdens de pandemie.
Ontsluiten gedragswetenschappelijke kennis
Alle kennis en data uit deze onderzoeken worden verzameld en gebundeld tot publicaties over actuele onderwerpen zoals vaccinatiebereidheid en thuisblijven & (zelf)testen. Ook organiseert de Gedragsunit regelmatig online duidingssessies voor beleid op landelijk niveau (ministeries, crisisorganisaties), regionaal niveau (gemeenten, GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en en veiligheidsregio’s) en de praktijk.
De onderzoeksresultaten en inzichten van de Gedragsunit worden gedeeld met het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), het responseteam van het RIVM en sinds najaar 2022 ook met het Maatschappelijk Impact Team (MIT). Het RIVM is geen lid van het MIT, maar brengt gedragsexpertise in als adviserend expert, net als de directeuren van de planbureaus en de SER (Working Conditions Committee of the Social and Economic Council of the Netherlands).
Kennis van binnen en buiten het RIVM
De Gedragsunit wordt in haar werk bijgestaan door gedrags- en communicatiewetenschappers van binnen en buiten het RIVM, waaronder een onafhankelijke Wetenschappelijke Adviesraad bestaande uit elf hoogleraren. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de inzet van diverse expertteams.
Naam | Instituut | Vakgebied |
Prof. dr. Charles Agyemang | Amsterdam UMC (Universitair Medisch Centrum) Universiteit van Amsterdam | Migratie en gezondheid |
Prof. dr. Martine Bouman | Erasmus Universiteit & Centrum voor Media en Gezondheid | Gezondheidscommunicatie, leefstijlcampagnes, kwetsbare groepen, entertainment media |
Prof. dr. Rik Crutzen | Maastricht University | Gedragsverandering en technologie (e-communicatie) |
Prof. dr. Andrea Evers | Leiden Universiteit | E-health, gezondheidspsychologie, gezond leven lang volhouden, stress en verwachtingen |
Prof. dr. Maria van den Muijsenbergh | Pharos & RadboudUMC | Gezondheidsverschillen en persoonsgerichte 1e lijnszorg |
Prof. dr. Bas van den Putte | Universiteit van Amsterdam | Gedragsbeïnvloeding en gezondheidscommunicatie |
Prof. dr. Denise de Ridder | Universiteit Utrecht, Self regulation lab | Social, health organisational psychology, self regulation, self control, nudging |
Prof. dr. Robbert Sanderman | UMC Groningen & Universiteit Twente | Gezondheidspsychologie |
Prof. dr. Daniëlle Timmermans |
Amsterdam UMC, Vrije Universiteit Amsterdam, |
Risicocommunicatie & risicoperceptie |
Prof. dr. Julia van Weert | ASCoR, Universiteit van Amsterdam | Gezondheidscommunicatie, ouderen, eHealth |
Prof. dr. John de Wit | Universiteit Utrecht, Afdeling Interdisciplinaire Sociale Wetenschap | Sociale wetenschappen, publieke gezondheid, gezondheidsbevordering, gezondheidsvoorlichting, gezondheidspsychologie |
- Prof. dr. Vincent Buskens - Universiteit Utrecht
- Dr. Pepijn van Empelen - TNO
- Dr. Jeannine Hautvast - GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) Gelderland-Zuid / RadboudUMC
- Prof. dr. Marlies Hulscher - RadboudUMC
- Prof. dr. Rob Ruiter - Universiteit Maastricht
- Prof. dr. Danielle Timmermans- AmsterdamUMC (ook WAR-lid)
- Dr. Olga Visser - GGD regio Utrecht / RadboudUMC
- Prof. dr. Casper Albers - Rijksuniversiteit Groningen
- Dr. Maria Bolsinova - Tilburg University
- Prof. dr. Denny Borsboom - Universiteit van Amsterdam
- Prof. dr. Stef van Buren - Universiteit Utrecht
- Dr. Sacha Epskamp - Universiteit van Amsterdam
- Dr. Remco Feskens - CITO
- Dr. Joost van Ginkel - Universiteit Leiden
- Joost Kruis Msc - Universiteit van Amsterdam
- Dr. Peter Lugtig - Universiteit Utrecht
- Dr. Dylan Molenaar - Universiteit van Amsterdam
- Dr. Jesper Tijmstra - Tilburg University
- Dr. Mathilde Verdam - Universiteit Leiden
- Prof. dr. Martine Bouman - Erasmus Universiteit & Centrum voor Media en Gezondheid (ook WAR-lid)
- Prof. dr. Moniek Buijzen - Radboud Universiteit (ook WAR-lid)
- Dr. John Dierx - Avans Hogeschool, Bewegen/sport/jeugd
- Drs. Stannie Driessen - Raad voor Volksgezondheid en Samenleving
- Dr. Erna Hooghiemstra - Werkplaatsen sociaal domein
- Dhr (de heer). Ufuk Kâhya - wethouder Duurzame mobiliteit, Talentontwikkeling en Welzijn 's-Hertogenbosch
- Prof. dr. Maria van den Muijsenbergh - Radboud UMC (Universitair Medisch Centrum), Pharos (ook WAR-lid)
- Prof. dr. Denise de Ridder - Universiteit Utrecht (ook WAR-lid)
- Prof. dr. Kees van den Bos - Universiteit Utrecht
- Prof. dr. Semiha Denktas - Erasmus Universiteit (ook WAR-lid)
- Dr. Anita Kraak - Nederlands Jeugdinstituut
- Prof. dr. Frank van Lenthe - Erasmus MC (Erasmus University Medical Center)
- Prof. dr. Dike van de Mheen - Tranzo / Universiteit Tilburg
- Prof. dr. Denise de Ridder - Universiteit Utrecht (ook WAR-lid)
- Prof. dr. Robbert Sanderman UMC (Universitair Medisch Centrum) Groningen & Universiteit Twente (ook WAR-lid)
- Prof. dr. Maartje Schermer - Erasmus MC
- Prof. dr. Will Tiemeijer - Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid / Erasmus Universiteit
- Prof. dr. Daniëlle Timmermans - Amsterdam UMC
- Prof. dr. Julia van Weert - Universiteit van Amsterdam (ook WAR-lid)
- Prof. dr. John de Wit - Universiteit Utrecht (ook WAR-lid)