Pasgeboren baby’s hebben een hoger risico op ernstige gevolgen van griep, zoals een ziekenhuisopname. Als de moeder tijdens de zwangerschap de griepprik krijgt heeft de baby direct vanaf de geboorte minder kans om griep te krijgen. Ook verkleint het de kans om ernstig ziek te worden van griep. Voor de zwangere vrouw zelf is de griepprik ook zinvol. Zwangere vrouwen met griep worden namelijk vaker opgenomen in het ziekenhuis dan vrouwen met griep van dezelfde leeftijd die niet zwanger zijn. De griepprik is veilig voor de baby en de zwangere vrouw.

Na griepvaccinatie tijdens de zwangerschap maakt het lichaam van de zwangere vrouw antistoffen tegen het griepvirus. Via de placenta/moederkoek vindt uitwisseling plaats van o.a. voedingsstoffen en antistoffen. Zo komen de antistoffen tegen het griepvirus ook bij de baby en heeft de baby een kleinere kans om griep te krijgen in de eerste maanden na de geboorte. Ook is de zwangere vrouw zelf beschermd. Als de baby of de zwangere vrouw toch griep krijgen, verloopt de infectie meestal mild.

Animatie vaccinaties tijdens de zwangerschap

In deze animatievideo wordt uitgelegd waarom het verstandig is om je je tijdens je zwangerschap te laten vaccineren, hoe het precies werkt en waar je terug kunt.

VOICE-OVER: "Je tijdens de zwangerschap laten vaccineren om je baby te beschermen, hoe zit dat? Pasgeboren baby’s zijn
erg vatbaar voor kinkhoest en griep. Ze kunnen hier ernstig ziek van worden. Wil je jouw baby hiertegen beschermen? Dan kun je je tijdens
de zwangerschap laten vaccineren.

Met de 22-wekenprik bescherm je je baby al vanaf de geboorte tegen kinkhoest. En met de griepprik bescherm je
je baby tegen ernstige gevolgen van griep. Maar, hoe werkt dit eigenlijk?"

Als je gevaccineerd wordt, maakt je lichaam antistoffen aan tegen een bepaalde ziekte. Deze beschermen jou, én ook je baby.

Via de placenta geef je namelijk continu voedingsstoffen door. En als je antistoffen hebt, geef je die dus ook door. Zo heeft jouw baby de eerste maanden minder kans op het krijgen van griep en veel minder kans op kinkhoest. Daarbij, ben je zelf óók
beter beschermd tegen deze ziektes. En dat komt goed uit, je energie kun je nu namelijk wel ergens
anders voor gebruiken. Beide prikken zijn gratis en je kunt ze halen bij het consultatiebureau.

Meer weten over vaccineren tijdens je zwangerschap? Kijk dan op deverloskundige.nl/griepprik"

Logo's Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV), de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) en de Verloskundige.

De prik halen

Alle zwangeren die 22 weken of langer zwanger zijn, zich dit jaar van 1 oktober tot en met 31 december zelf bij hun huisarts melden voor de gratis griepprik. Bel daarvoor de assistente. 

Andere landen

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO World Health Organization (World Health Organization )) heeft in 2012 een wereldwijd advies uitgebracht om alle zwangere vrouwen tegen griep te vaccineren. Bijna alle landen in Europa vaccineren daarom zwangere vrouwen al jaren tegen griep (maar ook veel andere landen in de rest van de wereld). In Nederland wordt dit geadviseerd sinds 2021. 

Veiligheid

Vanuit andere landen weten we dat griepvaccinatie tijdens de zwangerschap veilig is voor zowel de zwangere vrouw als de baby en geen negatieve gevolgen heeft voor de baby of de zwangerschap. Zo is er geen verschil in belangrijke uitkomsten van de zwangerschap zoals de kans op vroeggeboorte of het geboortegewicht tussen zwangeren die wel of niet gevaccineerd zijn. Zwangere vrouwen verdragen de griepprik even goed als niet-zwangere vrouwen. Als er bijwerkingen optreden, zijn die bijna altijd mild en tijdelijk. De meest voorkomende bijwerking is een reactie rondom de prikplek. Daarna zijn de meest voorkomende reacties spierpijn en een algeheel malaisegevoel. Deze reacties gaan bijna altijd binnen twee dagen over. Koorts als bijwerking van de griepprik komt soms voor. Dat is dan meestal een koorts van rond de 38 graden. Koorts na griep zelf komt vaker voor en meestal met hogere temperatuur.

Moeders van Morgen

Bij het vaccineren van zwangere vrouwen is het belangrijk om hen te wijzen op Moeders van Morgen van het Bijwerkingencentrum Lareb Landelijke Registratie Evaluatie Bijwerkingen (Landelijke Registratie Evaluatie Bijwerkingen ) (Landelijke Registratie Evaluatie Bijwerkingen ). Door deelname wordt de ervaring met de griepprik tijdens de zwangerschap bijgehouden. Meldingen en bijwerkingen na de griepprik tijdens de zwangerschap kunnen via het meldformulier worden gemeld.

Veelgestelde vragen

De griepprik maakt de kans om griep te krijgen kleiner. Ook maakt het de kans kleiner om ernstig ziek te worden van griep. Zwangeren met griep worden vaker opgenomen in het ziekenhuis dan vrouwen met griep van dezelfde leeftijd die niet zwanger zijn. Ook hebben pasgeboren baby`s een hoger risico op ernstige gevolgen van de griep, zoals ziekenhuisopname.

Wanneer een zwangere griep krijgt heeft zij een groter risico om ernstiger ziek te worden dan een niet zwangere vrouw. Ze worden vaker opgenomen in het ziekenhuis door griep dan vrouwen van dezelfde leeftijd die niet zwanger zijn. Het risico op opname op de intensive care of sterfte door griep lijkt niet hoger. Het is nog onduidelijk of zwangeren een grotere kans hebben om griep te krijgen dan niet zwangeren. Daar is geen onderzoek naar gedaan. Wel zijn zwangeren in het algemeen gevoeliger voor infecties. 
Door onderzoek in andere landen, wordt geschat dat er in Nederland elk jaar ongeveer 9.000 vrouwen griep krijgen waarvan ongeveer 45 vrouwen worden opgenomen in het ziekenhuis door griep. Waarvan ongeveer 1 tot 5 op de intensive care.

Na een griepvaccinatie maakt de zwangere vrouw antistoffen tegen het griepvirus. Via de placenta (of moederkoek) vindt uitwisseling plaats van onder andere voedingsstoffen en antistoffen. Zo krijgt de baby ook de antistoffen tegen het griepvirus. Daardoor heeft de baby een kleinere kans om griep te krijgen in de eerste maanden na de geboorte. Ook is de zwangere zelf beschermd. Als de baby of de zwangere toch griep krijgen, verloopt de infectie meestal mild.

In Nederland krijgt naar schatting 10-15% van alle pasgeborenen griep. Dit zijn ieder griepseizoen ongeveer 13.000 baby`s. Per jaar krijgen honderden pasgeborenen acute luchtwegklachten zoals benauwdheid en kortademigheid door griep. Hiervan worden ongeveer 300 pasgeborenen in het ziekenhuis opgenomen. Jaarlijks worden ongeveer 10 tot 20 baby’s op de IC intensive care (intensive care) opgenomen vanwege ernstige griep. Nauwkeurigere cijfers zijn er niet omdat griep geen meldingsplichtige ziekte is en pasgeboren baby`s niet altijd worden getest maar meteen behandeld voor hun luchtwegklacht.

De WHO World Health Organization (World Health Organization ) (Wereldgezondheidsorganisatie) adviseerde in 2012 om alle zwangere vrouwen een griepprik aan te bieden. Het doel is om pasgeboren baby`s  (0-6 maanden) zo goed mogelijk tegen gevolgen van griep te beschermen. En ook om zwangere vrouwen zelf tegen complicaties van griep te beschermen. Dit omdat pasgeborenen en zwangere vrouwen een grotere kans op ziekenhuisopname door griep hebben dan oudere kinderen en/of vrouwen die niet zwanger zijn. 
In Nederland wordt griepvaccinatie tijdens de zwangerschap sinds 2021 geadviseerd. Daarvoor was het advies om alleen zwangere vrouwen met onderliggende aandoeningen te vaccineren.

In Europa adviseren 28 landen al langere tijd om alle zwangere vrouwen te vaccineren tegen griep. Verschillende onderzoeken in deze landen laten zien dat het geven van de griepprik aan zwangere vrouwen inderdaad een positief effect heeft en veilig gegeven kan worden.

Pasgeboren baby’s van gevaccineerde moeders hebben ongeveer 35% minder kans om griep te krijgen dan baby’s van ongevaccineerde moeders. Voor de eerste groep is de kans om in het ziekenhuis te worden opgenomen door griep 70% lager. Gevaccineerde zwangeren hebben zelf ongeveer 50% minder kans om griep te krijgen dan niet gevaccineerde vrouwen.

Het voorkomen van griep of andere luchtweginfecties is moeilijk omdat dit soort virussen zich makkelijk kunnen verspreiden en omdat mensen die (nog) geen klachten hebben wél besmettelijk kunnen zijn.
Er zijn allerlei manieren om het risico op griep en de verspreiding van het griepvirus kleiner te maken. Denk hierbij aan hygiëneadviezen waaronder regelmatig handen wassen en niezen/hoesten in de elleboog, maar ook thuisblijven bij klachten en afstand houden.

De griepprik tijdens de zwangerschap is veilig. Het griepvaccin is een geïnactiveerd (dood) vaccin, er zit geen levend virus in.
Zwangeren kunnen even goed tegen de griepprik als niet-zwangeren. Als er bijwerkingen optreden, zijn die bijna altijd mild en tijdelijk. De meest voorkomende bijwerking is een reactie rondom de prikplek. Dit kan een pijnlijk gevoel zijn op de plek waar u bent gevaccineerd. Daarna zijn de meest voorkomende reacties spierpijn en een algeheel malaisegevoel. Deze reacties gaan bijna altijd binnen twee dagen over. 
Bijna alle landen in Europa vaccineren zwangeren al jaren tegen griep (maar ook veel andere landen in de rest van de wereld). Daardoor weten we dat griepvaccinatie tijdens de zwangerschap veilig is, voor de zwangere en baby. Vaccinatie tegen griep leidt niet tot zwangerschapscomplicaties of andere negatieve gevolgen voor de zwangere vrouw of het kind.

Het advies is om de griepprik te halen vanaf de 22e week van de zwangerschap. Dit najaar kunnen vrouwen die van 1 oktober tot en met 31 december 22 weken of langer zwanger zijn, zelf hun huisarts bellen om een afspraak te maken om de gratis griepprik te halen. 
Als u tussen 1 oktober en 1 januari nog geen 22 weken zwanger bent,  kunt u niet de gratis griepprik halen.

Nee, de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) of uw verloskundige heeft geen griepprikken. U moet zich hiervoor melden bij uw huisarts.

Nee, alleen zwangeren zonder een medische aandoening die van 1 oktober t/m 31 december 22 weken of langer zwanger zijn krijgen de griepprik bij hun huisarts. Eerder vaccineren dan 22 weken zwangerschap kan en is veilig. Maar het is minder effectief in het voorkomen van infecties bij pageboren baby’s. Zwangere vrouwen die zich later in de zwangerschap laten vaccineren brengen namelijk meer antistoffen over op het ongeboren kind dan vrouwen die eerder in de zwangerschap gevaccineerd worden. Hoe meer antistoffen er naar het kind gaan, hoe beter de pasgeborene beschermd is tegen de griep. 
Daarnaast heeft vaccinatie eerder in de zwangerschap, zoals in het eerste trimester, voor de pasgeborene minder nut omdat bij geboorte het griepseizoen dan waarschijnlijk al is afgelopen.

Ja. Zwangeren kunnen de vaccinatie halen vanaf de 22e week tot aan het einde van hun zwangerschap. Maar voor het beschermen van de pasgeboren baby geldt wel hoe eerder, hoe beter. Want dan is er voldoende tijd om antistoffen aan de baby over te dragen. Ook als de baby te vroeg wordt geboren. Die antistoffen verkleinen de kans op griep bij de baby. 
De griepprik werkt het beste als de griepvaccinatie tenminste 2 weken voor de geboorte wordt gegeven. Maar we weten ook dat een vaccinatie minder dan 2 weken voor de bevalling nog steeds bescherming geeft. Bovendien is van tevoren niet bekend wanneer de bevalling plaatsvindt.

Zwangeren met een medische aandoening krijgen los van hun zwangerschap een uitnodiging voor de griepprik. Zij krijgen de uitnodiging van hun huisarts. Ze kunnen zich de hele zwangerschap laten vaccineren. Dus ook vóór 22 weken zwangerschapsduur. 
Het vaccineren van zwangeren met een onderliggende aandoening is in eerste instantie gericht op het beschermen van de vrouw zelf tegen ernstige gevolgen van griep en wordt daarom tijdens de hele zwangerschap geadviseerd. 
Het vaccineren van zwangeren zonder onderliggende aandoening is in eerste instantie gericht op het beschermen van de pasgeboren baby en wordt daarom vanaf 22 weken zwangerschap geadviseerd.

Borstvoeding: Het geven van borstvoeding na de griepprik is veilig. De griepprik zelf komt niet in de moedermelk, alleen de antistoffen die door de moeder zijn aangemaakt tegen het griepvirus. Zij kunnen mogelijk enige bescherming aan de baby geven. Maar deze bescherming kan nooit de bescherming na vaccinatie vervangen.
Anticonceptie: De griepprik heeft geen invloed op de werkzaamheid van de pil of andere anticonceptiemiddelen. Omgekeerd hebben de pil of andere anticonceptiemiddelen ook geen invloed op de werkzaamheid van de griepprik.
Rhesusprik (anti-D): De griepprik heeft geen invloed op de rhesusprik (anti-D). Het maakt ook niet uit hoeveel tijd er tussen de griepprik en de rhesusprik zit. U mag ze op dezelfde dag krijgen. De rhesusprik is geen vaccinatie, maar een prik ter bescherming van het oplopen van rhesusziekte bij het kind.

De griepprik heeft geen invloed andere vaccinaties en dus ook niet op de 22-wekenprik tegen kinkhoest. U mag beide vaccinatie dus tegelijk in de zwangerschap krijgen.

Foto van een zwangere vrouw die de griepprik krijgt