Inleiding motivatie (inclusief maatschappelijk belang en innovatieve en strategische aspecten)

Onzekere risico’s kunnen breed worden gedefinieerd. Ze worden vaak zeer verschillend beoordeeld door verschillende actoren en groepen. Het algemene publiek, bezorgde groepen, ngo’s, professionele groepen en beleidmakers evalueren risico’s op andere dimensies en hebben de neiging andere aspecten te benadrukken van dezelfde risico’s. Risico is ook een sociaal construct: mensen denken verschillend over hoe acceptabel een bepaald risico is, afhankelijk van hun waarden. Sociaal-culturele context speelt in dit proces een belangrijke rol. Op individueel niveau is een gevoel van controle bepalend voor de uitkomst van een beoordeling. Ook belangrijk is of het publiek degene die over een risico communiceert als betrouwbaar ziet. Centraal staat hoe een probleem gedefinieerd en omschreven (issue framing) wordt, waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen technisch-wetenschappelijke en subjectieve aspecten van risico’s: deze staan vaak in schril contrast tot elkaar. Terwijl risicobeoordeling door experts essentieel is voor het maken van geïnformeerde beslissingen, hebben burgers het recht op een eigen visie of iets acceptabel is en wat de persoonlijke betekenis er van is. Een methode die kwantitatieve risicoschattingen verbindt met publieke opinie en sociale acceptatie van risico’s is voorwaarde voor een verzoening tussen uiteenlopende perspectieven. PUR polyurethaan (polyurethaan) SA(N)G is innovatief door het probleem van omgaan met onzekere risico’s te benaderen vanuit het perspectief van de burger en de professional. Dit zal leiden tot een typologie die naast communicatie modellen zal worden gelegd, zowel op theoretisch als empirisch vlak. Voor zover wij weten is een dergelijke generiek model nog niet ontwikkeld of toegepast. PUR SA(N)G is interdisciplinair in focus.

Doel(en) en onderzoeksvragen

Het algemene doel van PUR SA(N)G is om te beschrijven wat er nodig is om percepties van onzekere risico’s van verschillende actoren/groepen te koppelen aan communicatie strategieën. Dit is de basis voor een afwegingsinstrument rond onzekere risico’s. Voorbeelden zullen worden gebruikt uit verschillende domeinen zoals voedselveiligheid, nanotechnologie, (nieuwe) infectieziekten, maar ook milieu-incidenten en rampen, met als doel de basis te leggen voor een benadering voor risico-communicatie met zowel algemene als op maat gemaakte elementen.

Aanpak en methoden

Om de doelen van het project te halen is een combinatie van onderzoeksmethoden nodig: 1a) Een kwalitatief onderzoek onder vertegenwoordigers van het publiek (algemeen, belangengroepen) en professionals (wetenschappers en beleidmakers). 1b) Een systematisch literatuuroverzicht over de definitie en perceptie van onzekere risico’s. 2) Een vragenlijstonderzoek. 4) Een serie experimenten. 5) Een beschrijving van de bouwstenen voor een instrument. 6) Een presentatie van en discussie over de resultaten tijdens een internationale expert meeting en workshops voor gezondheidsprofessionals, mensen werkzaam in volksgezondheid, beleidmakers en GGDen.

Verwachte resultaten

Dit onderzoek legt de basis voor een meer uitgebreide studie naar mogelijkheden om een op kennis gebaseerd instrument te ontwikkelen, dat de risicoperceptie van verschillende groepen en de factoren die dit mede bepalen koppelt aan communicatie modellen. Het stimuleert internationale harmonisatie van instrumenten. Het project zal informatie opleveren die direct van waarde is en toepasbaar door nationale en lokale overheden. Het project is relevant voor onderzoek uit de andere strategische thema’s van het RIVM (gezondheidskundige evaluatie, betrekken van stakeholders en online tools voor focusgroep-discussies. De uitkomsten zullen de advisering aan andere kennisdomeinen verbeteren waar het gaat om onzekere risico’s (milieu, voeding, gezondheidsbevordering etc.).

Geplande producten

1. Een PhD Doctor of Philosophy (Doctor of Philosophy) thesis gebaseerd op zes peer-reviewed (internationale) artikelen.
2. Presentaties op internationale congressen.
3. Ontwikkeling van een internationaal netwerk op gebied van risico perceptie en communicatie)
4. Een beschrijving van de bouwstenen van een afwegingsinstrument voor de communicatie van onzekere risico’s.
5. Een voorlopig plan hoe hier verder mee om te gaan.