Wat is COVID-19

COVID-19 is de ziekte die wordt veroorzaakt door het coronavirus SARS severe acute respiratory syndrome-CoV coronavirus-2. De ziekte kan luchtwegklachten en koorts veroorzaken en in ernstige gevallen ademhalingsproblemen. Het virus wordt verspreid door druppeltjes. Bijvoorbeeld door hoesten, niezen of zingen of praten. Dan komen er druppeltjes vrij en komt het virus in de lucht. Als andere mensen die druppeltjes inademen, of bijvoorbeeld via de handen in de mond, neus of ogen krijgen, kunnen zij besmet raken met het virus.

Bij COVID-19 zijn de volgende symptomen mogelijk

• Verkoudheidsklachten (zoals neusverkoudheid, loopneus, niezen, keelpijn)
• Hoesten
• Benauwdheid
• Verhoging of koorts
• Plotseling verlies van reuk en/of smaak (zonder neusverstopping)

Hiernaast is soms sprake van:

• Vermoeidheid
• Algehele pijnklachten
• Hoofdpijn
• Spierpijn
• Duizeligheid
• Prikkelbaarheid/verwardheid
• Buikpijn
• Afvallen/verlies van eetlust
• Diarree
• Overgeven / misselijkheid
• Oogpijn
• Oogontsteking
• Verschillende huidafwijkingen
• Zich niet lekker voelen

Besmetting en preventie

Je kunt al anderen besmetten vlak voordat je zelf klachten krijgt. Bijvoorbeeld als je schreeuwt en er kleine druppeltjes met virus uit neus en mond in de lucht komen. Dit kan ook door praten, niezen en hoesten gebeuren. Andere mensen kunnen besmet raken als zij die druppeltjes inademen, of bijvoorbeeld via de handen in de mond, neus of ogen krijgen.   

Als je afstand van anderen houdt en regelmatig goed je handen wast, is de kans dat je besmet raakt door de druppeltjes erg klein. De kans dat je zelf anderen besmet is erg klein als je afstand houdt van anderen, niest en hoest in je elleboog, papieren zakdoekjes gebruikt en thuis blijft als je klachten hebt. Doe bij klachten altijd een zelftest. 

Op de pagina Hygiëne vind je meer tips.

Mocht je toch iemand besmet hebben, duurt het 2 tot 14 dagen voordat diegene mogelijk klachten krijgt. Dit noemen we de incubatietijd. Meestal duurt dit 3 tot 6 dagen en heel zelden (1%) meer dan 10 dagen. 

Risicogroepen

Mensen met een hogere leeftijd, onderliggende aandoeningen of mensen met een immuunstoornis lopen meer risico ernstig ziek te worden, zeker wanneer zij niet gevaccineerd zijn of eerder een infectie hebben doorgemaakt. Een exacte omschrijving van deze groepen kun je vinden op de pagina Risicogroepen. Hier vind je ook extra adviezen om besmetting te voorkomen.

Zwangere vrouwen 

Als je zwanger bent kun je ernstig ziek worden door corona. Kijk op de pagina over zwangerschap en COVID-19 voor meer informatie.

Testen

Heb je milde klachten, zoals neusverkoudheid, loopneus, niezen, keelpijn, lichte hoest of verhoging tot 38 graden Celsius?  Doe dan meteen een zelftest. Wat je moet doen als deze positief is lees je hier. Gebruik eventueel paracetamol tegen de koorts of spierpijn.

Herstel na ziekte

Het kan per persoon verschillen hoe lang het duurt voordat je hersteld bent. Sommige mensen ervaren alleen verkoudheidsklachten en herstellen binnen enkele dagen, maar er zijn ook gevallen bekend van mensen die langdurig (vele weken) klachten blijven houden.  Mensen die in het ziekenhuis zijn opgenomen, hebben over het algemeen meer tijd nodig om te herstellen. Dit is onder andere afhankelijk van of zij verder gezond zijn.

Long (langdurige) COVID

Een deel van de mensen houdt na een besmetting met SARS-CoV-2 langdurig klachten. Dat heet ‘Long COVID’ of 'PASC' (Post-Acute Sequelae of SARS-CoV-2 Infection). Deze klachten kunnen tot enkele weken en soms zelfs meerdere maanden na een infectie met het coronavirus aanhouden.  Lees meer over Long COVID.

Meerdere keren ziek 

Mensen die opnieuw besmet raken, lijken over het algemeen minder ernstig ziek te worden, maar kunnen anderen nog wel besmetten. De meeste mensen bouwen afweer op tegen het virus nadat zij  besmet zijn geweest. We weten nog niet precies hoe lang je in welke mate je beschermd bent tegen verschillende varianten van het virus. 

Vaccinaties

Een vaccinatie voorkomt dat je ernstig ziek wordt van een besmetting met het coronavirus. Als je gevaccineerd bent kun je wel besmet raken. Maar de kans dat jij zelf besmettelijk wordt is kleiner dan wanneer je niet gevaccineerd bent.

Voor meer informatie over het vaccinatieprogramma kun je terecht op de vaccinatiepagina. 

Griep en COVID-19

Wat zijn de belangrijkste overeenkomsten en verschillen tussen griep en COVID-19?
Download de infographic of kijk bij vragen over griep en COVID.

Coronavirussen

Er zijn veel verschillende soorten virussen, waaronder de zogenoemde ‘coronavirussen’. Voorbeelden van coronavirussen zijn MERS Middle East Respiratory Syndrome-CoV , SARS-CoV-1 en HCoV-NL63. Het coronavirus dat COVID-19 veroorzaakt, heet officieel SARS-CoV-2. Van het SARS-CoV-2-virus zijn er verschillende varianten, zoals de deltavariant en de omikronvariant. 

Wil je meer weten over de verschillende varianten en het onderzoek dat ernaar gedaan wordt, kijk dan op de pagina over de varianten.

Kunnen dieren ook besmet raken met het coronavirus SARS-CoV-2?

Uit onderzoek uit begin 2021 blijkt dat ongeveer 1 op de 5 katten en 1 op de 7 honden uit Nederlandse huishoudens antistoffen tegen het coronavirus in het bloed hebben. Ook andere dieren zoals konijnen, fretten of hamsters kunnen het virus krijgen. Waarschijnlijk raakt het merendeel van deze huisdieren besmet door hun baasjes. 

Meer informatie over dieren en COVID-19 op OneHealth.

Hygiëne

Hygiëne is een verzamelnaam voor alle handelingen die ervoor zorgen dat je zo min mogelijk in aanraking komt met ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen, zoals dus ook SARS-CoV-2 of het griepvirus (influenza). Dit kan je doen door je handen te wassen en bijvoorbeeld je keuken schoon te houden.  Soms is het ook nodig om na het schoonmaken te desinfecteren. Lees op deze pagina meer over hygiëne.

Meer informatie over hygiëne vind je op de pagina over hygiëne.

Werk je in de zorg? Bekijk dan de pagina  over hygiëne in de zorg.