U kunt laten onderzoeken of u een voorstadium van baarmoederhalskanker of baarmoederhalskanker heeft. Voor de doelgroep zijn de voordelen groter dan de nadelen. Dit kan voor u persoonlijk anders zijn. U kiest zelf of u meedoet en op welke manier: met een uitstrijkje of met de zelfafnameset. Op deze pagina leest u wat de voordelen en nadelen zijn. Zo kunt u de keuze maken die bij u past.
Heeft u de HPV-vaccinatie gehad?
Dan is het nog steeds belangrijk om nu mee te doen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.
De HPV-vaccinatie beschermt voor een groot deel tegen zes verschillende soorten kanker, waaronder baarmoederhalskanker. De HPV-vaccinatie beschermt tegen de twee HPV-typen, die het vaakst baarmoederhalskanker veroorzaken.
Uit onderzoek blijkt dat u mét de HPV-vaccinatie tot 87% minder kans heeft om baarmoederhalskanker te krijgen. Maar het is geen 100% bescherming. Daarom is het nog steeds belangrijk om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.
Voordelen bevolkingsonderzoek
Kleinere kans om baarmoederhalskanker te krijgen:
- Baarmoederhalskanker ontstaat heel langzaam. Vanaf het moment dat een iemand HPV (humaan papillomavirus) heeft, duurt het meestal minstens 10 tot 15 jaar totdat diegene baarmoederhalskanker krijgt. In die tijd kunnen afwijkende cellen ontstaan. Dat is nog geen baarmoederhalskanker, maar een voorstadium ervan.
- De afwijkende cellen kunnen we ontdekken met het onderzoek. En als dat nodig is, dan volgt een behandeling bij de gynaecoloog. Op die manier kunnen we voorkomen dat iemand baarmoederhalskanker krijgt. Dus door u te laten onderzoeken, heeft u een kleinere kans om baarmoederhalskanker te krijgen. Dat is een voordeel van het bevolkingsonderzoek.
- Ieder jaar krijgen 900 vrouwen in ons land baarmoederhalskanker. Zonder baarmoederhalskankeronderzoek zouden dat geen 900 vrouwen maar 1.300 vrouwen zijn.
Een eventuele behandeling is meestal minder zwaar:
- Als in het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker wordt gevonden, is bijna altijd in een vroeg stadium van de ziekte. De behandeling is dan meestal minder zwaar.
Kleinere kans om te overlijden aan baarmoederhalskanker:
- Door u te laten onderzoeken, heeft u een kleinere kans om baarmoederhalskanker te krijgen. Daardoor heeft u ook een kleinere kans om dood te gaan aan baarmoederhalskanker. De baarmoederhalskanker kan namelijk eerder opgespoord en behandeld worden. Dat is een voordeel van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.
- Ieder jaar overlijden ongeveer 200 vrouwen in ons land aan baarmoederhalskanker. Zonder baarmoederhalskankeronderzoek zouden dat 500 vrouwen zijn.
Nadelen bevolkingsonderzoek
Soms was behandeling achteraf onnodig.
- In het onderzoek kunnen we afwijkende cellen vinden. Als we die cellen vinden, krijgt u meestal voor de zekerheid een behandeling om die cellen te verwijderen. Maar het is niet zeker dat die cellen later kanker worden. Soms ruimt het lichaam de afwijkende cellen zelf op. En als dat zo is, was de behandeling niet nodig. Dat betekent dat een deel van de mensen een onnodige behandeling krijgt.
- Maar we kunnen niet voorspellen bij wie dat zo is. En ook weten we achteraf niet of een behandeling eigenlijk onnodig was. Een behandeling en de controles bij de gynaecoloog zijn vaak belastend voor de deelnemers.
Het onderzoek geeft geen volledige zekerheid.
- Als de uitslag goed is, kunt u soms toch een voorstadium van baarmoederhalskanker hebben. Dan bent u gerustgesteld door het onderzoek, terwijl dat niet terecht was. Dit noemen we een fout-negatieve uitslag.
- Baarmoederhalskanker ontwikkelt erg langzaam. De kans is groot dat het HPV (humaan papillomavirus) in de volgende screeningsronde wel wordt gevonden. Dan hebben deze personen waarschijnlijk nog steeds een voorstadium. Dit is meestal goed te behandelen.
Het onderzoek is voor u misschien ongemakkelijk of stressvol. Het onderzoek kan vervelend voor u zijn, bijvoorbeeld:
- Als u gespannen bent, kan het onderzoek gevoelig zijn of pijn doen.
- Als u vervelende ervaringen heeft met seks kan het maken van een uitstrijkje extra vervelend zijn.
- Het wachten op de uitslag vinden mensen soms spannend.
Advies over meedoen aan het bevolkingsonderzoek
Heeft u na het lezen van de voordelen en nadelen van het onderzoek nog vragen of wilt u graag persoonlijk advies? Neem dan contact op met uw huisarts. Uw huisarts kan u helpen met informatie en uw vragen beantwoorden.
Hulp bij uw keuze tussen uitstrijkje en zelfafnameset
Vindt u het moeilijk om te kiezen hoe u wilt deelnemen aan het bevolkingsonderzoek? Gebruik dan de keuzekaart en de keuzehulp. Deze hulpmiddelen helpen u om te beslissen of u wilt meedoen en welke methode – het uitstrijkje of de zelfafnameset – het beste bij u past.
Met het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker kijken we of iemand risico heeft op baarmoederhalskanker. Door er vroeg bij te zijn kan baarmoederhalskanker voorkomen worden. Baarmoederhalskanker komt voor bij mensen van alle leeftijden, maar het meest bij vrouwen van 30 tot en met 60 jaar. Daarom worden deze mensen voor het bevolkingsonderzoek uitgenodigd.
Ja, dat kan. Uw uitnodiging blijft geldig tot uw opnieuw uitgenodigd wordt (5 of 10 jaar). Neem contact op met Bevolkingsonderzoek Nederland en vraag om een nieuwe uitnodiging.
Ja, ook na de overgang kunt u baarmoederhalskanker krijgen. U krijgt tot en met uw 60e een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek.
Meedoen aan het bevolkingsonderzoek is wel zinvol. HPV (humaan papillomavirus) kan namelijk ook makkelijk worden overgedragen door seksuele handelingen zonder penetratie.
Als u geen enkel seksueel contact heeft gehad, is er weinig kans op een HPV(humaan papillomavirus)-infectie. De kans op een voorstadium of baarmoederhalskanker is dan ook erg klein. Maar ook met deze kleine kans, is het zinvol om u te laten onderzoeken.
Het kan voor u prettiger zijn om de zelfafnameset te gebruiken. Als u liever een uitstrijkje wilt laten maken, vertel dan aan de doktersassistente dat u maagd bent. Zij kan daar rekening mee houden door een kleiner speculum te gebruiken.
Heeft u een administratieve geslachtwijziging laten doorvoeren naar vrouw, dan ontvangt u een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Omdat u geen baarmoeder heeft is deelname aan het bevolkingsonderzoek niet mogelijk. U kunt u zich definitief afmelden voor dit bevolkingsonderzoek. U ontvangt dan geen uitnodiging meer. U kunt dit doorgeven via Mijn Bevolkingsonderzoek met uw DigiD (Digitale Identiteit). U kunt ook bellen met de informatielijn van Bevolkingsonderzoek Nederland of een e-mail sturen. De gegevens van Bevolkingsonderzoek Nederland kunt u vinden op uw uitnodigingsbrief of op hun landelijke website.
Heeft u een administratieve geslachtswijziging naar man laten doorvoeren, dan wordt u niet automatisch uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. U komt hiervoor wel in aanmerking als u tussen de 30 en 60 jaar bent en een baarmoeder hebt.
Via www.bevolkingsonderzoeknederland.nl/deelnamewens kunt u zich aanmelden.
Heeft u een administratieve geslachtswijziging naar X laten doorvoeren, dan wordt u niet automatisch uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. U komt hiervoor wel in aanmerking als u tussen de 30 en 60 jaar bent en een baarmoeder hebt.
Via www.bevolkingsonderzoeknederland.nl/deelnamewens kunt u zich aanmelden.
Nee, dat kan niet. Als er bloed in het uitstrijkje of in de zelfafnameset zit, kan het niet goed beoordeeld worden.
Na 6 weken kunt u meedoen aan het bevolkingsonderzoek. Neem contact op met uw huisarts als u hierover vragen heeft.
Als u een operatie aan uw baarmoeder heeft gehad, hoeft u misschien niet mee te doen. Dit hangt ervan af of ook uw baarmoederhals is verwijderd. Als u nog een baarmoederhals heeft, dan is een uitstrijkje zinvol. Vraag bij twijfel uw huisarts. Als u niet mee hoeft te doen, kunt u zich afmelden via de Bevolkingsonderzoek Nederland. U krijgt dan geen nieuwe uitnodigingen meer.
Ja, als u borstvoeding geeft, kunt u gewoon meedoen.
Na 6 weken kunt u weer meedoen aan het bevolkingsonderzoek. Neem contact op met uw huisarts als u hierover vragen heeft.
Nee, een spiraaltje is geen probleem.
Als DES (diëthylstilbestrol is een kunstmatig vrouwelijk hormoon)-dochter kunt u geen gebruik maken van de zelftest van het bevolkingsonderzoek. Deelnemen aan het bevolkingsonderzoek is voor u niet voldoende. Voor u is het belangrijk om iedere twee jaar een speciaal DES-uitstrijkje te laten maken. Dit uitstrijkje controleert zowel de baarmoederhals als de vaginatop op afwijkende cellen. Neem contact op met uw huisarts of gynaecoloog om dit te bespreken en een DES-uitstrijkje in te plannen. Voor meer informatie kunt u terecht op www.descentrum.nl