U kunt meedoen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker met een zelfafnameset of met een uitstrijkje. Hieronder leest u hoe u kunt meedoen met de zelfafnameset. Met de zelfafnameset kunt u zelf thuis vaginaal materiaal afnemen.
We leggen hieronder uit hoe het precies werkt. Deze uitleg vindt u ook in de gebruiksaanwijzing die in het pakket zit.
Hoe krijg ik een zelfafnameset?
De zelfafnameset kunt u na uw uitnodiging online aanvragen via Mijn Bevolkingsonderzoek U kunt ook bellen of een e-mail sturen naar Bevolkingsonderzoek Nederland.
30-jarigen krijgen de zelfafnameset meteen met de uitnodiging meegestuurd. Personen uit de andere leeftijdsgroepen krijgen de zelfafnameset als zij na 12 weken nog niet hebben gereageerd op de uitnodiging.
Meedoen met de zelfafnameset
afbeelding zelfafnameset
tekst zelfafnameset
Zelfafnameset thuis
U krijgt thuis de zelfafnameset. De zelfafnameset is zo gemaakt, dat deze gemakkelijk te gebruiken is.
Illustratie gebruiksaanwijzing
tekst gebruiksaanwijzing
Gebruiksaanwijzing
Bij de zelfafnameset krijgt u een gebruiksaanwijzing. Lees de gebruiksaanwijzing goed voordat u begint. U leest daarin staat stap voor stap hoe u de zelfafnameset gebruikt. U kunt ook de instructievideo bekijken.
afbeelding zelfafnameset gebruiken
tekst zelfafnameset gebruiken
De zelfafnameset gebruiken
U kunt de zelfafnameset thuis gebruiken op een moment dat het u uitkomt. Neem rustig de tijd om de test uit te voeren. U kunt de zelfafnameset niet gebruiken tijdens uw menstruatie.
U wast uw handen en neemt met een dun staafje zelf materiaal af uit uw vagina. U kunt dit liggend, zittend of staand doen.
afbeelding post
tekst De post
De post
Stuur de zelfafnameset binnen een week na gebruik op in de retourenvelop. U kunt de zelfafnameset na gebruik op kamertemperatuur bewaren. Een postzegel is niet nodig. Het laboratorium onderzoekt de zelfafnameset op HPV (humaan papillomavirus). Het laboratorium kan met de zelfafnameset niet onderzoeken of u afwijkende cellen heeft.
Afbeelding De uitslag
tekst uitslag bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
De uitslag
U krijgt de brief met de uitslag binnen 4 weken. Uw huisarts krijgt deze uitslag niet.
Wanneer er HPV (humaan papillomavirus) is gevonden, is het belangrijk dat u een afspraak maakt bij de huisarts voor een uitstrijkje. Met het uitstrijkje kan beoordeeld worden of de cellen in uw baarmoederhals gezond zijn. Afwijkende cellen kunnen een hoger risico geven op baarmoederhalskanker.
Video uitleg zelfafnameset HPV
Deze video van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu is een gebruiksaanwijzing voor de HPV-zelfafnameset.
BEELDTEKST: Gebruiksaanwijzing voor de zelfafnameset.
VOICE-OVER: 'De zelfafnameset is een betrouwbare manier om zelf cellen uit de vagina af te nemen voor het testen op HPV. Dit is het virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken.'
'Wat u vooraf moet weten:
Lees de gebruiksaanwijzing goed door voordat u begint. Neem rustig de tijd om de test uit te voeren.
De zelfafnameset is alleen voor eigen gebruik. De barcode op de sticker is gekoppeld aan uw persoonlijke gegevens.
De zelfafnameset is steriel verpakt.
Haal het staafje pas kort voor gebruik uit het buisje en zorg dat u de punt van het staafje niet aanraakt.
Niet gebruiken tijdens menstruatie, in geval van ongewone bloedingen of bekkenpijn.
Niet gebruiken tijdens zwangerschap op binnen 6 weken daarna.
Bent u onder behandeling van de gynaecoloog? Neem dan contact op met uw behandelaar over het gebruik van de zelfafnameset.
De zelfafnameset is voor eenmalig gebruik. Hergebruik kan tot besmetting of een onjuiste uitslag leiden.'
'Hoe voert u de test uit?
Was uw handen met zeep en droog ze af. (EEN VROUW WAST HAAR HANDEN MET WATER EN ZEEP)
Neem een gemakkelijke houding aan, bijvoorbeeld zoals u een tampon inbrengt. U kunt de zelfafnameset zittend, staand of liggend gebruiken.
Houd het buisje met één hand vast en gebruik de andere hand om de blauwe strip te verwijderen. (EEN VROUW VERWIJDERT DE BLAUWE STRIP)
Draai de dop los en trek hem van het buisje. Bewaar het buisje. Dit heeft u straks nog nodig. (EEN VROUW DRAAIT DE DOP LOS)
Pak het staafje met twee vingers vast op de rode markering. De markering laat zien hoe ver u het staafje moet inbrengen. Dit is diep genoeg om een goed monster af te nemen. (EEN VROUW PAKT HET STAAFJE MET TWEE VINGERS VAST OP DE RODE MARKERING)
Duw met één hand uw schaamlippen uit elkaar. Breng met de andere hand het staafje in tot uw vingers de vagina raken. Het staafje mag niet in de plasbuis worden gestoken.
Draai het staafje 20 seconden rond in uw vagina. U hoeft de wanden van de vagina en de baarmoederhals niet te raken. Na 20 seconden draaien zit er voldoende materiaal op het staafje.
Haal het staafje uit uw vagina en raak de punt van het staafje niet met uw handen aan. Doe het staafje terug in het buisje. Duw de dop op het buisje totdat u een 'klik' voelt. (EEN VROUW DOET HET STAAFJE TERUG IN HET BUISJE)
Stop het gesloten buisje in de plastic houder. De houder vindt u in het doorzichtige plastic zakje met blauwe rand. (EEN VROUW STOPT HET GESLOTEN BUISJE IN DE PLASTIC HOUDER) Het witte absorptiezakje moet in het plastic zakje blijven zitten. Plak het zakje goed dicht.
Stop het zakje met het buisje in de retourenvelop.
Stuur de zelfafnameset binnen een week op in de retourenvelop. Tot de envelop op de post gaat, kunt u hem op kamertemperatuur thuis bewaren. Dit hoeft niet in de koelkast. Een postzegel is niet nodig.'
'Heeft u een vraag tijdens de zelfafname die niet in de instructie staat? Neem dan contact op met Bevolkingsonderzoek Nederland via www.bevolkingsonderzoeknederland.nl/contact.'
In beeld: logo Bevolkingsonderzoek Nederland.
We willen het voor hen makkelijker maken om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek. Dit is belangrijk: uit onderzoek blijkt namelijk dat 30-jarigen het meeste risico op HPV (humaan papillomavirus) hebben en het minst meedoen. We hopen op deze manier meer gevallen van baarmoederhalskanker en voorstadia van baarmoederhalskanker op te sporen.
De Gezondheidsraad heeft geadviseerd iedereen een zelfafnameset toe te sturen, om het bevolkingsonderzoek toegankelijker te maken. Zo kunnen meer mensen gemakkelijker meedoen. Er kunnen dan meer gevallen van baarmoederhalskanker en voorstadia van baarmoederhalskanker op tijd opgespoord worden. De gezondheidswinst weegt zwaarder dan het bezwaar dat ongebruikte tests worden weggegooid. Om verspilling te voorkomen wordt de zelfafnameset niet direct opgestuurd bij de uitnodigingsbrief voor mensen van 35 jaar en ouder. Als zij geen zelfafnameset willen ontvangen dan kunnen zij kiezen voor deelname met een uitstrijkje of kan men zich afmelden.
De verpakking moet aan verschillende eisen voldoen. Zo moet de verpakking vocht- en luchtdicht zijn. Een andere eis is dat personen die met de envelop moeten werken, zoals de postbode, niet in aanraking kunnen komen met de inhoud van de test. Plastic voldoet aan deze eisen. Om de milieu impact zo klein mogelijk te houden, zijn de grijze en roze envelop van monoplastic gemaakt. Monoplastic bestaat uit slechts één materiaal in plaats van een mengeling. Hierdoor kan het hergebruikt en gerecycled worden tot een nieuwe grondstof.
Bij veruit de meeste mensen is het gebruik van de zelfafnameset niet pijnlijk of gevoelig. Bij ongeveer 2 op de 1000 gebruikers is het wel gevoelig of geeft de afname klachten.
Dit kan verschillende redenen hebben, onder andere droogte of gevoeligheid van de vagina of het per ongeluk verkeerd gebruiken van de test.
Als u alle stappen van de gebruiksaanwijzing hebt gevolgd (dus het staafje in de vagina heeft gedaan en 20 seconden heeft rondgedraaid), heeft u het goed gedaan.
Ja, deze is net zo betrouwbaar. Wel belangrijk: de uitslag van de zelfafnameset geeft alleen aan of u wel of geen HPV (humaan papillomavirus) heeft. Wordt er HPV gevonden in de zelfafnameset? Dan is het belangrijk om ook een uitstrijkje bij de huisartspraktijk laten maken om te beoordelen op afwijkende cellen.
RIVM en Bevolkingsonderzoek Nederland zijn gebonden aan aanbestedingswetgeving en moeten daarom iedere paar jaar een nieuwe aanbesteding uitvoeren voor de inkoop van de zelfafnameset. De nieuwe zelfafnameset kwam als meest optimaal uit de aanbesteding op basis van de beoordelingscriteria.
Hulp bij keuze
Twijfelt u nog over u mee wilt doen met een uitstrijkje of met een zelfafnameset?