Uit de onderzoeken blijkt dat een deel van de jongeren tijdens de coronacrisis mentale gezondheidsproblemen heeft ontwikkeld. Vooral na de derde lockdown (december-januari 2022). Het gaat onder andere om een toename aan eenzaamheid, gedachten aan zelfdoding, en verlies van vertrouwen in de toekomst. De deelnemers aan de expertbijeenkomst herkenden dit beeld. Ook zij komen jongeren tegen met lichamelijke en mentale klachten. Dit vatten ze onder andere op als uitingen van mentale overbelasting.
Uitdagingen
De deelnemers vinden het belangrijk dat jongeren met deze psychosociale problemen snel geholpen worden. De lange wachtlijsten in de hele steun- en zorgketen maken dit lastig. Dit probleem speelt van school- tot studentencounselors, huisartsprakijken, jeugdprofessionals, tot aan de specialistische GGZ (geestelijke gezondheidszorg). Jongeren lopen het risico niet tijdig geholpen te worden. Soms kan dit betekenen dat problemen gaandeweg erger en complexer worden. Het behandelen van meer complexe problemen zorgt voor extra belasting van psychosociale hulpverleners. Dit kan leiden tot uitval, waardoor de personele inzet verder onder druk komt te staan. Volgens de beleidsmakers is afwachten niet langer ethisch verantwoord.
Adviezen en oplossingen
De deelnemers vinden dat jongeren minder lang zouden moeten wachten op hulp. Zij adviseren in te zetten op de volgende zaken:
- Wachttijdbemiddeling om de wachttijd te verkorten.
- Ervaringsdeskundigen om de wachttijd te verlichten door jongeren alvast te ondersteunen. Ervaringsdeskundigen staan dichter bij jongeren dan volwassenen. Ze maken het makkelijker problemen bespreekbaar te maken die jongeren niet altijd delen met volwassenen.
- Gemeentelijke coördinatoren die mensen met een hulpbehoefte verbinden aan hulpverleners. Zodat de beschikbare steun en zorgcapaciteit beter gebruikt wordt.
- Zichtbaar maken van bestaande ondersteuningsmogelijkheden.
- Inzichtelijk maken welke ondersteuning wel of niet werkt.
- Preventie om jongeren gezond en veerkrachtig te houden. Met als uitgangspunten integrale samenwerking in de wijk, gestoeld op:
- a. een gedeeld begrippenkader.
- b. een overstijgend, verbindend en positief thema als ‘veerkracht’.
- c. het betrekken van jongeren, ouders, scholen en docenten, (sport)clubs, jongerenwerk en jeugdprofessionals.
- d. het inregelen van de randvoorwaarden voor samenwerking, namelijk (I) wet- en regelgeving en (II) structurele financiering.
- Volwassenen om jongeren te helpen weerbaarder te maken. Ze kunnen bijvoorbeeld het gesprek aangaan over het wereldbeeld van jongeren. Is het leven maakbaar? Mag moeite en lijden deel zijn van jouw leven?
Deze bevindingen komen van de deelnemers uit expertbijeenkomsten in juni 2022. Het Netwerk GOR organiseerde deze bijeenkomsten naar aanleiding van het kwartaalonderzoek Jeugd (meetronde 3) en de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021. Deze onderzoeken en expertbijeenkomsten maken deel uit van het Gezondheidsonderzoek COVID-19.