Vaak meerdere onderwerpen

De meeste volwassenen schreven over meerdere dingen waar ze gelukkig van worden. In de analyse hebben we alle antwoorden onderverdeeld in 1 of meer onderwerpen. Zo konden we zien welke onderwerpen vaker voorkwamen dan andere en welke onderwerpen volwassenen vaak samen noemden.  

De grafiek hieronder laat zien hoeveel procent van de volwassenen een onderwerp noemt in hun antwoord. Volwassenen die iets invullen dat past bij ‘sociale contacten’ en bij ‘vakanties en reizen’ tellen in beide aantallen één keer mee. De percentages laten dus zien hoeveel volwassenen voelen dat een bepaald onderwerp hen gelukkig maakt én ervoor kiezen om dat op te schrijven op het moment dat ze de vragenlijst invullen. Bij een gesloten vraag over elk van die onderwerpen zullen de percentages altijd hoger liggen. Hoewel bijvoorbeeld maar 5% schrijft dat ze zich gelukkig voelen als de zon schijnt, zouden waarschijnlijk veel meer mensen ‘ja’ antwoorden als we hadden gevraagd ‘Voelt u zich gelukkig als de zon schijnt?’ 

Sociaal contact

Ruim driekwart van de respondenten noemt in hun antwoord dat ze gelukkig worden van sociaal contact. 

Sociale contacten

Geluk zit in relaties met anderen of in het algemeen contact met andere mensen, vindt 50% van de volwassenen. Familieleden of partners worden het vaakst genoemd, gevolgd door vrienden en vriendinnen, kennissen en collega’s of minder specifiek de mensen om zich heen. Letterlijk schrijven ze bijvoorbeeld “mijn familie”, “mijn gezin”, “mijn vrouw”, “mijn vrienden”, “naasten” en “leuke collega’s”. Sommigen beschrijven meer in het algemeen dat ze gelukkig worden van “fijne mensen om je heen” of “het hebben van sociale contacten.” Veel volwassenen genieten van “tijd doorbrengen met familie”, of “quality time met vrienden”, of “thuis zijn samen met mijn vrouw”. Hierin klinkt door dat volwassenen graag ontspannen tijd doorbrengen met mensen die dicht bij hen staan. 

Gezelligheid en verbinding

Relaties zijn zo belangrijk omdat mensen hierdoor verbondenheid kunnen voelen met anderen of samen een gezellige en leuke tijd kunnen hebben. Dat is precies waarom 18% van de antwoorden gaan over gezelligheid, plezier hebben, samen lachen, een goed gesprek, vriendschap, diepe verbondenheid, liefde of geliefd zijn, steun krijgen, en omringd worden door fijne mensen. Ook waardering krijgen draagt bij aan het gevoel van verbondenheid en geborgenheid. Volwassenen schrijven dat ze gelukkig worden van “gezelligheid met vrienden”, “samen zijn met mijn vriendin”, “het samenzijn met vrienden en familie.” 

Gericht zijn op anderen

Die verbondenheid met anderen komt ook naar voren bij de 6% die zegt dat ze gelukkig worden als anderen gelukkig zijn en als ze iets kunnen betekenen voor een ander. Ze leven er zelf van op “wanneer anderen het naar de zin hebben,” of van “blije mensen om me heen” of “als het met iedereen in mijn omgeving goed gaat” en doen ze graag “vrijwilligerswerk met maatschappelijke impact.” 

Dieren

Van de volwassenen voelt 5% zich gelukkig door het contact en samenzijn met dieren. Dat kunnen huisdieren zijn maar ook rijdieren of dieren in het algemeen. Een paar citaten: “spelen met de hond”, “met mijn kat op schoot zitten”, “vogels aan het zingen”, “mijn huisdieren”, “tijd met paard” en “wandelen met de hond.” 

Ontspanning

82% van de respondenten noemt een of meer vormen van vrijetijdsbesteding of ontspanning als bron van geluk. Naast leuke dingen doen, op vakantie gaan en vrije tijd bevat dit cluster ook antwoorden die gaan over genieten van tijd alleen, sporten, lekker eten, zonnig weer en mooie muziek. 

Leuke dingen doen

Als volwassenen nadenken over waar ze gelukkig van worden, denkt 23% aan leuke dingen doen en creatieve hobby’s. Ze zeggen heel vaak letterlijk “leuke dingen doen”, “erop uit gaan” en “hobby’s”. Veel beschrijven wat ze het liefst doen, zoals film kijken, koken, schilderen, lezen, schrijven, gamen, tuinieren, klussen, spelletjes spelen, creatief bezig zijn, vissen, winkelen en feesten.

Sport en bewegen

Bij 11% van de volwassenen staat ook sport of bewegen in hun lijstje van dingen waar ze gelukkig van worden. Naast in het algemeen “sporten” of “bewegen” worden wandelen en fietsen het vaakst genoemd. Ook voetballen, tennissen, padellen, paardrijden, zwemmen, dansen, skaten en klimmen worden genoemd. 

Lekker eten en drinken

Gezellig uit eten of lekker eten thuis, een koffie in een café of thuis met een kopje thee op de bank: 4% van de volwassenen zegt in hun antwoord dat lekker eten en drinken bijdraagt aan hun gevoel van geluk. Voor sommigen heeft het te maken met samenzijn, “lekker eten en drinken met gezellige mensen” of “samen op een terras zitten en wijn drinken”. Voor anderen staat het “lekker” centraal. Zij worden blij van zintuigelijke ervaringen, bijvoorbeeld “een koud flesje bier op een warme zomerdag” of “m’n koffie op de vroege ochtend.” 

Tijd voor jezelf en rust

Naast werk of leuke dingen doen met vrienden en familie, voelen volwassenen zich ook vaak gelukkig als ze tijd voor zichzelf hebben en kunnen ontspannen. Dit noemt 9% dan ook in hun antwoord. Ze hebben behoefte aan een rustige plek om te zijn – meestal thuis – en rust in hun hoofd. Volwassenen verwoorden dit verschillend. Het gaat vaak over tijd voor zichzelf, alleen zijn, chillen of ontspannen en slapen. Een paar verwoorden de behoefte aan rust als “tijd hebben om niks te doen”, “rust en geen geouwehoer aan mijn hoofd” en “rustig alleen thuis.” 

Vrije tijd en vrijheid

De 13% van de volwassenen voor wie vrije tijd en vrijheid belangrijk zijn voor hun geluk, willen hun “eigen plan kunnen trekken” en “dingen doen die ik wil”. Meer nog dan bij tijd voor zichzelf en rust ligt de nadruk op het zelf kunnen kiezen wat je doet en wanneer: “mijn eigen ding kunnen doen,” “kunnen doen waar ik zin in heb, wanneer ik daar zin in heb”, “zelf kunnen beslissen over de invulling van de dag” en “geen verplichtingen hebben”. Ook “de vrijheid om te kunnen leven zoals ik dat wil” en “leven in een vrij land” wordt genoemd. 

Vakantie en reizen

Voor 5% van de volwassenen is vakantie of reizen iets waar ze gelukkig van worden. Vakantie is voor sommigen fijn door de vrijheid om te doen wat je wil, zoals beschreven in de vorige paragraaf. De meesten noemen alleen “reizen” of “vakantie”, maar een enkeling wordt gelukkig van “met het hele gezin op vakantie naar Curaçao”, “vakantie en dan vooral nieuwe dingen ontdekken”, “kamperen” of “de toerist uithangen.” 

Natuur en buiten zijn

Genieten van buiten zijn, de tuin, of van de natuur is een onderwerp in 13% van de antwoorden. Buiten trekt voor “een wandeling in de natuur” of om “te genieten van de natuur op de fiets” en bezig te zijn met hobby’s als “tuinieren” en “werken in de moestuin”, of “lekker in de buitenlucht een potje golfen”. Soms worden specifieke landschappen genoemd zoals “trailrunnen in de bergen” of “wandelen langs het strand”. Mensen komen ook graag buiten voor stilte en rust. Iemand wordt bijvoorbeeld gelukkig van “alleen in de natuur zijn” en een ander geniet van “op het water zijn, rust.” 

Zonnig weer

Als de zon schijnt heeft dat voor een groep volwassenen invloed op hun humeur. Door 5% van de volwassenen wordt dit genoemd in hun antwoord. Zij schrijven dat ze gelukkig worden van de zon, lekker weer, de zomer of warmte. 

Muziek

Verder voelt 4% zich gelukkig als ze muziek maken, muziek luisteren, zingen of naar concerten en festivals gaan.

Ontwikkeling

Van de volwassenen ervaart 10% persoonlijke of professionele ontwikkeling als bron van geluk. 

Leuk werk

Werk en vrijwilligerswerk kunnen bijdragen aan het geluk en 6% van de volwassenen noemt dit in hun antwoord. Geluk door werk ontstaat vooral door werk te doen dat ze leuk vinden, maar ook door gezellige collega’s of het gevoel dat ze nuttig bezig zijn of anderen kunnen helpen. Ze zijn dankbaar voor “mijn gezellige werk”, “de mooie dingen die ik via mijn werk mag doen” of “werk doen dat ‘zin’ heeft”. Dit geldt ook voor vrijwilligerswerk. Zo vindt iemand geluk “in mijn vrijwilligerswerk, dat ik kan bijdragen aan een ‘betere wereld’” en een ander moet bij de vraag naar geluk denken aan “het vrijwilligerswerk bij de scouting.” 

Zelfontwikkeling en presteren

Volwassenen bestempelen in 4% van de antwoorden zelfontwikkeling en presteren als bronnen van geluk. In deze antwoorden zit veel variatie. Zo schrijven ze over het proces van “nieuwe dingen leren”, “persoonlijke ontwikkeling”, “een doel hebben”, “betekenisvol bezig zijn” en “ambitie”. Anderen hebben het meer over presteren en daar waardering voor krijgen, zoals “van toegevoegde waarde kunnen zijn”, “het gevoel van voldoening”, “complimenten krijgen”, “bereikte prestaties” en “zinvolle activiteiten”. Een paar schrijven over dat ze op dit moment gelukkig worden van eigenschappen zoals “mijn zelfverzekerdheid”, “blij zijn met jezelf” of “positief blijven.”

Zorgeloos leven

Voor 29% van de volwassenen is een belangrijke voorwaarde voor geluk dat ze kunnen leven zonder zorgen en juist met voldoende geld, een fijne leefomgeving en een goede gezondheid. 

Geld, fijn huis, geen zorgen

Geld, woonruimte en een leven dat op orde is, zonder zorgen, blijkt voor 12% van de volwassenen een belangrijke voorwaarde om zich gelukkig te voelen. Ze noemen bijvoorbeeld “een fijn thuis”, “een fijne woonomgeving”, “een goede werk-privé balans”, “financiële gezondheid”, een leven “zonder al te veel stress” en “als alles goed gaat”. Volwassenen die wel vaak zorgen hebben schrijven ook over dat verlangen naar zorgeloosheid: “niet elke morgen opstaan met geldzorgen” of “even geen zorgen over mijn gezondheid”. Iemand die vanuit het verleden weet wat het is om zorgen te hebben, schrijft daarom dankbaar over “blij zijn met wat ik heb, een dak boven mijn hoofd, geen stress; als student had ik wel veel financiële stress.”

Gezondheid 

In het verlengde van zorgeloosheid ligt ook geluk door gezondheid en zich goed voelen, waar 17% van de volwassenen over schrijft. Veelal zijn volwassenen dankbaar voor hun eigen “goede gezondheid” en voor “goed in je vel zitten”, maar ook voor “de gezondheid van anderen om mij heen” en “de gezondheid van mijn vrouw”. Ook schrijven veel volwassenen over dingen die ze nog kunnen doen, zoals “ik kan nog steeds fietsen en wandelen” of “ondanks hier en daar wat lichamelijke problemen ben ik met mijn 83 jaar mobiel en geestelijk zo slecht nog niet.”

Dankbaarheid en geloof

Van de volwassenen zegt 7% dat ze gelukkig worden van alles en uiten dankbaarheid. Daarnaast zegt 2% dat ze geluk ervaren door geloof of zingeving. 

Dankbaarheid voor alles

“Het leven”, “de kleine dingen”, “van alles”, “tevredenheid” en “dankbaarheid.” Dat is het korte antwoord van 8% van de deelnemers. Zo schrijven deze deelnemers dat ze gelukkig worden “van alles, vaak de meest simpele dingen”, van “de kleine dingen in het leven” en “alles kan een mens gelukkig maken.” 

Geloof en zingeving

Daarnaast zegt 2% dat geluk te maken heeft met hun geloof of spiritualiteit. Ze schrijven bijvoorbeeld “mijn geloof”, “spiritualiteit”, “de kerk”, “Jezus”, “God” of “de islam” of “zingeving”. Een paar schrijven iets uitgebreider over wat geloof voor hen betekent, namelijk “dat ik altijd op elke plaats en in elke situatie op God vertrouw en Zijn kind mag zijn” of “de islam met name mijn gebed, moskee, de koran lezen”. Ook geloofsgenoten ontmoeten en naar de kerk gaan voeden dit geluk dat ze ervaren door geloof en zingeving. 

Geen antwoord

Ongeveer 4% van de volwassenen weet eigenlijk geen antwoord te geven op de vraag.

Geen idee of niets

De vraag wat je gelukkig maakt, is voor 2% niet zo makkelijk te beantwoorden. Zij zeggen “geen idee”, “weet ik niet”, “weinig” of “niets”. Bijna allemaal geven ze zo kort antwoord. Een enkeling vertelt er iets meer bij: “ik krabbel op dit moment uit een stevige depressie, wat mij gelukkig maakt daar ben ik nog steeds naar op zoek” of “ik zou het niet weten, ik ben gewoon gelukkig.” 

Overig

Bij overig zitten de antwoorden die nergens anders passen. Zoals de mensen die reageren op het woord 'geluk' in de vraag, zoals “het ontbreken van ongeluk”, “serotonine en dopamine”, en “u gebruikt het woord 'gelukkig' verkeerd, want u bedoelt 'tevreden’”.  Een ander 'overig' antwoord is bijvoorbeeld van iemand die schrijft “mijn man is net overleden” en daarmee waarschijnlijk wil zeggen dat geluk op het moment ver weg voelt. Een paar antwoorden gaan over verslavende middelen als drank, roken en drugs.